Złoto najdroższe w historii, 2000 dolarów za uncję to już nie sen wariata. Co się dzieje? I czy kto jeszcze nie kupił złota – przegrał życie?

No i stało się. Cena złota – liczona w dolarach za uncję – osiągnęła najwyższy poziom w historii, przebijając szczyt z czasów kryzysu finansowego. Co się dzieje? To bańka spekulacyjna, czy realnie uzasadniony wzrost wartości kruszcu? I czy jeśli ktoś nie ma jeszcze złota, to „przegrał życie”? Czy złoto może błyszczeć jeszcze jaśniej?

Kurs złota osiągnął w ostatnich godzinach poziom 1944 dolary za uncję, pokonując rekord wszechczasów ustanowiony w 2011 r. o ponad 20 dolarów. Wygląda na to, że wkrótce cena żółtego kruszcu przebije psychologiczny poziom 2000 dolarów za uncję. Coraz cenniejsze są też inne kruszce – srebro (długo niedowartościowane względem złota) jest najdroższe od ponad siedmiu lat.

Ciekawe? Po przeczytaniu wróć tutaj, kliknij i odkryj sprawdzone patenty Samcika na ochronę przed inflacją

O tym, że warto mieć nieco złota wśród długoterminowych inwestycji, pisałem na „Subiektywnie o finansach” wielokrotnie, a czasem nawet wskazywałem dogodny moment do wyposażenia się w taką „polisę ubezpieczeniową” dla swoich oszczędności. Złoto bowiem jest od stuleci uznawane za coś, co dobrze przechowuje realną wartość majątku, chroniąc go przed inflacją.

Poprzednia „złota hossa” miała związek z kryzysem finansowym (gdy banki na całym świecie zaczęły drżeć w posadach wskutek załamania na rynku nieruchomości), a potem finansowym (gdy okazało się, że niektóre państwa nie są w stanie spłacać zaciągniętych przez siebie długów). Ale od 2011 r. do 2015 r. cena złota systematycznie spadała i w pewnym momencie zbliżyła się nawet do 1000 dolarów za uncję. Co się dzieje, że teraz – po raz pierwszy w historii – może przebić 2000 dolarów?

Dlaczego złoto tak drożeje?

Jest kilka czynników, które sprzyjają lokowaniu kapitału w „spokojnych przystaniach”, z których jedną jest złoto i ogólnie metale szlachetne. Pierwszy to oczywiście groźba inflacji wynikająca z olbrzymiego dodruku pieniądza (do tego jeszcze wrócę, by nakreślić pewne ryzyko wynikające z kupowania złota po obecnych cenach).

Ale są i inne. Przede wszystkim: ujemne realne stopy procentowe w coraz większej liczbie krajów. Banki centralne obniżyły do zera – a w kilku przypadkach poniżej zera – stopy procentowe, a jednocześnie prowadzą dodruk pieniądza. Powoduje on, że inflacja do zera nie spadła i realne oprocentowanie pieniędzy w bankach jest ujemne (tracą one na wartości). Poniżej macie wykres pokazujący ceny złota (sprzed kilku tygodni, ale to tutaj bez większego znaczenia) z nałożonym wykresem łącznej wartości obligacji, które są „ujemnie oprocentowane”.

Tak, jak w Polsce lekarstwem na to były zakupy nieruchomości na wynajem (w poprzednich latach przeznaczaliśmy na to po kilkadziesiąt miliardów złotych rocznie, wycofywanych z banków), tak na świecie kupuje się w takiej sytuacji złoto i srebro. Bo skoro w banku jest gwarancja utraty wartości nabywczej pieniędzy, to idzie się tam, gdzie długoterminowo ta wartość była utrzymywana.

Kolejny czynnik to słabnący dolar. Przez ostatnich kilka lat stopy procentowe w USA były wyższe, niż w Europie, więc inwestorzy pędzili tam ze swoim kapitałem, podbijając notowania dolara. Aż amerykański bank centralny zaczął obniżać stopy procentowe, by ratować gospodarkę i eldorado się skończyło.

W nowych okolicznościach popyt na dolara spadł i ostatnio „zielony” – w relacji do koszyka pozostałych ważnych walut – traci na wartości. A złoto zawsze było inwestycją, która chroniła kapitał przed spadkiem wartości liczonej w dolarach.

Są i inne czynniki rekordowych notowań złota i szybkiego wzrostu ceny srebra. Choćby takie, jak groźba drugiej fali koronawirusa (i niezbadane konsekwencje dla gospodarki), wzrost napięć między USA i Chinami oraz ogólnie coraz więcej konfliktów na świecie.

Czytaj też: NBP drukuje pieniądze jak szalony, a Polacy… rzucili się na złote sztabki. Tak się rzucili, że sztabki się skończyły

Przy okazji przeczytaj: Kryzysowe niepokoje Polaków. Czy pieniądze w bankach są bezpieczne? Tak, dopóki rząd może ich sobie sam „dodrukować”

Luzowanie ilościowe, czyli banki centralne zniszczą wartość papierowego pieniądza?

Ale tak naprawdę złoto – i nie tylko złoto, akcje na światowych giełdach też – rośnie wskutek obaw o inflację, która może nadejść wskutek „nowatorskiej” polityki banków centralnych w walce z kryzysem koronawirusowym.

Tym sposobem na „zasypanie” kryzysu finansowego jest oczywiście „luzowanie ilościowe”, czyli po prostu drukowanie pieniędzy. Banki centralne skupują obligacje z rynku finansowego, w zamian wypuszczając do instytucji finansowych świeży pieniądz. Ten pieniądz ma ostatecznie trafić do ludzi i pobudzić gospodarkę. Kiedyś w tym celu obniżano podatki, a dzisiaj drukuje się pieniądze.

Banki centralne po raz pierwszy zastosowały ryzykowne lekarstwo dziesięć lat temu, w czasie kryzysu finansowego, gdy bankrutował Lehman Brothers i istniało ryzyko efektu domina. Dziś do niego wracają, tyle, że z kilkakrotnie większą mocą. Lekarstwem na koronakryzys stał się wyścig na to, kto wydrukuje więcej pieniędzy i bardziej zdewaluuje własną walutę (by jego gospodarka stała się bardziej konkurencyjna).

Więcej „pustego” pieniądza oznacza mniejszą jego wartość nabywczą (w skrócie: inflację). I tego właśnie – wzrostu inflacji i spadku wartości oszczędności ulokowanych w „papierowych” pieniądzach obawiają się ci, którzy kupują złoto. Tak wielkiej operacji dodruku pieniądza jeszcze nie było i nie wiemy jak się skończy. Tutaj macie skalę obecnego przedsięwzięcia banków centralnych.

Zakup złota – zakład o inflację. Przyjdzie czy nie przyjdzie?

Ale czy to znaczy, że złoto może już tylko drożeć? Niekoniecznie. Dziesięć lat temu banki centralne też drukowały pieniądze, a inflacja nie przyszła. Kto wtedy kupował złoto po prawie 2000 dolarów za uncję, po pięciu latach miał to samo złoto wyceniane po 1200 dolarów.

Dlaczego przed dekadą inflacja nie nadeszła? Ekonomiści wciąż się na ten temat spierają, ale prawdopodobnie chodzi o to, że pieniądz pompowany do banków nie został przeznaczony na kredytowanie gospodarstw domowych, tylko na zakupy akcji. „Inflacja” przyszła, ale nie dotyczyła cen jabłek na straganie, tylko cen akcji Apple’a.

Czy tak może być i tym razem? Z jednej strony – nie można wykluczyć, że inflacji nie będzie. Banki centralne po prostu zasypują dziurę po „wyparowanym” z powodu lockdownu popycie konsumpcyjnym. Podstawiają pieniądz w te same miejsca, w których on by w normalnych okolicznościach był. A więc nie tyle „produkują” inflację, co zapobiegają krachowi.

Czytaj też: Jak ochronić oszczędności przed inflacją?

W tej sytuacji powodów do inflacji nie ma, o ile banki centralne będą potrafiły „ściągnąć” ten awaryjny pieniądz z rynku, gdy gospodarka zacznie się już turlać. To trochę tak, jak przy odpalaniu zepsutego samochodu – kilka osób go musi popchnąć, ale potem już sam pojedzie.

Ale jest i druga sprawa: tym razem rządy i banki centralne próbują „ominąć” banki i dosypują pieniądze bezpośrednio gospodarstwom domowym, w formie różnych dotacji i dopłat. A więc – inaczej, niż 10 lat temu – nie można zakładać, że wydrukowane pieniądze na pewno nie pobudzą inflacji.

———————

Nie przegap nowych tekstów z „Subiektywnie o finansach” i korzystaj ze specjalnych porad Macieja Samcika na kryzysowe czasy – zapisz się na newsletter i bądźmy w kontakcie!

———————

Kto nie kupił – przegrał życie? Co przemawia za dalszymi wzrostami, a co za spadkiem ceny kruszcu?

Co to wszystko oznacza dla Polaka-szaraka, który zastanawia się czy zabrać z banku wszystkie swoje pieniądze i zamienić je na złote monety?
Patrząc chłodnym okiem – złoto oderwało się od swojej „realnej” wartości, czyli od ceny uwzględniającej spadek utraty realnej wartości papierowych pieniędzy. Są na to wyliczenia i wynika z nich niezbicie, że o ile po 1500-1600 dolarów za uncję można by złoto kupować z czystym sumieniem, jako coś, co przechowa realną wartość majątku, to dziś – jest to jednocześnie udział w spekulacji.

Jeśli gra pod inflację się nie uda, koronawirus zniknie, a nowy amerykański prezydent przestanie się kłócić z całym światem – złoto znów może być po 1200 dolarów za uncję. Ale jeśli inflacja rzeczywiście nadejdzie, to cena 2000 dolarów za uncję może nie będzie okazyjna, ale nie będzie można powiedzieć, że jest drogo.

Gdybym miał obstawiać rozwój wydarzeń, to obstawiłbym raczej wariant, w którym złoto w ciągu kilku lat potanieje. Ale z drugiej strony wydaje mi się, że inflacja tym razem nie „rozejdzie się po kościach”, więc złoto chyba nie wróci szybko „taniości” (czyli 1200 dolarów za uncję). Uważam, że każdy powinien mieć w portfelu długoterminowych inwestycji 10-15% złota. Nie po to, żeby na nim zarabiać, ale żeby przechować wartość majątku na wypadek jakiejś światowej „awarii” na rynkach finansowych.

Ale całego majątku w złoto bym nie ulokował. Uważam, że równie antyinflacyjnymi aktywami są udziały w największych światowych spółkach (generowane przez nie zyski – mające odzwierciedlenie w cenach akcji – są przecież wyrażone w nominalnej wartości pieniądza, czyli rosną razem z inflacją).

Ze złotem jest tak, jak z każdą inną inwestycją. Warto iść własną ścieżką, nie podążając razem z owczym pędem. Robić swoje, nie przepłacać. Jeśli nie masz jeszcze złota wśród swoich inwestycji długoterminowych – to powoli je kupuj. Ale nie na hurra. Jeśli już masz – spokojnie czekaj na to, co się wydarzy.

Warto też pamiętać, że złoto jest notowane w dolarach, więc jego wartość w naszej rodzimej walucie może się różnić od tej na „oryginalnym” rynku amerykańskim. Licząc w złotym (bardzo silnym ostatni0) my już wszystkie rekordy cen złota dawno mamy za sobą.

Czytaj też: Które złote monety warto kupić z myślą o długoterminowych profitach?

Tutaj znajdziesz: Tekst o tym, po ile warto kupić złoto – moim skromnym zdaniem.