Masz złe przeczucia dotyczące przyszłości Unii Europejskiej? Nie uważasz, by państwa Unii Europejskiej zdołały wypracować wspólną strategię przeciwko Rosji? Spodziewasz się, że eurosceptyczne partie przejmą władzę w najważniejszych krajach Wspólnoty? I że inne kraje będą chciały powtórzyć brexit? Niemal dokładnie 13 lat temu powstał fundusz inwestycyjny Eurogeddon, który był zbudowany na ten właśnie scenariusz. Czy po prostu wyprzedził swój czas? Czy dziś miałby większą szansę na sukces? Jak zbudować swój „prywatny Eurogeddon”?
Nastroje antyunijne na Starym Kontynencie wzbierają. Partie eurosceptyczne rosną w siłę w najważniejszych krajach europejskich (Sandra Melloni rządzi już we Włoszech, mająca w programie wyjście z Unii Europejskiej AfD ma 20% poparcia w Niemczech, Zjednoczenie Narodowe Marine Le Pen coraz idzie po władzę we Francji). Eurosceptycy mają już władzę na Węgrzech, na Słowacji. Także w naszym kraju coraz silniejsze jest poparcie dla eurosceptycznej Konfederacji.
- Wysoki sezon na grypę. Jak chorować z głową? Czy pracodawca może nam w tym pomóc, a firma (za dużo) na tym nie stracić? [POWERED BY HALEON]
- Spoofing, czyli jak oszust może zadzwonić do Ciebie z numeru osoby bliskiej? Co zrobić, by nie paść ofiarą oszustwa? [POWERED BY BNP PARIBAS BANK POLSKA]
- Jak zdobyć motywację do inwestowania? Jak osiągnąć ten stan, w którym łatwiej nam jest odłożyć pieniądze, niż je wydać? Kluczowe jest… pierwsze 100 000 zł? [POWERED BY UNIQA TFI]
Pewnie niejeden i niejedna z Was zadaje sobie to pytanie: czy Unia Europejska zmierza do rozpadu? Czy kraje południa Europy, Francja i Niemcy oraz kraje tzw. wschodniej flanki mają jeszcze wspólne interesy? Czy wypracują wspólną politykę wobec Rosji, mając zupełnie inne poczucie zagrożenia? Może być z tym problem. Rozpadu Unii Europejskiej nikt dziś nie zakłada. Ale kto o zdrowych zmysłach jeszcze 10 lat temu powiedziałby, że dojdzie do brexitu? Tymczasem o tym, że Wielka Brytania była kiedyś w Unii Europejskiej, już zdążyliśmy niemal zapomnieć…
Każda unia ma swój koniec. Najlepszym przykładem, porównywalnym do Unii Europejskiej, jest Łacińska Unia Monetarna. Było to porozumienie monetarne zawarte w 1865 r. przez Belgię, Francję, Szwajcarię, Luksemburg i Włochy, potem rozszerzone o Hiszpanię czy Austro-Węgry. Istniało ono do 1926 r. Podobieństwo do UE opartej w dużej mierze na wspólnej gospodarce i wspólnej walucie euro widać jak na dłoni.
Łacińska Unia Monetarna istniała sześć dekad, jeśli za prapoczątek UE uznamy utworzenie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali w 1951 r., to mamy już blisko osiem dekad istnienia unii krajów europejskich w jej aktualnej inkarnacji.
Zobacz też wideoporadnik „Jak przygotować pieniądze na niepewne czasy”. Ciąg dalszy tekstu pod klipem wideo
Co z pieniędzmi, gdyby Unia Europejska zaczęła się rozpadać?
Każdy, kto ma portfel inwestycyjny, powinien już dziś zadawać sobie pytanie: czy w swojej strategii inwestycyjnej warto brać pod uwagę także rozpad Unii Europejskiej? W jaki sposób zabezpieczyć portfel przed takim zdarzeniem? Zanim spróbuję odpowiedzieć na to pytanie, warto zastanowić się, co działoby się – tak ogólnie, w dużym zarysie – gdyby konstrukcja UE zaczęła pękać.
Trzeba zacząć od tego, że potencjalny rozpad UE to byłby proces – wątpię, że mogłoby dojść do tego z dnia na dzień. Dlatego nie należałoby się spodziewać krachu na rynku akcji. Być może nawet inwestorzy w niektórych krajach uznaliby to wydarzenie za pozytywne? Przecież Unia Europejska nie ma jednej giełdy akcji. Ta w Niemczech ostatnio ma się całkiem dobrze, pomimo kłopotów gospodarki.
Ale dezintegracja Wspólnoty hamowałaby inwestycje na Starym Kontynencie, co negatywnie wpłynęłoby na wyniki finansowe przedsiębiorstw i wartość ich akcji. Przyda się przypadek Wielkiej Brytanii. Gdy patrzymy na notowania indeksu FTSE 250, to zauważymy, że nie doświadczył wielkiego tąpnięcia ani w okolicach referendum nad wyjściem z UE (23 czerwca 2016 r.), ani w momencie, gdy ono faktycznie nastąpiło (31 stycznia 2020 r.). Tak jak inne indeksy europejskie, przeżył krach w marcu 2020 r. z powodu COVID-19 oraz bessę roku 2022.
Ale na tle innych europejskich indeksów FTSE jest od dekady słabiutki. W 10 lat urósł o około 20% (co oznacza, uwzględniając inflację, że brytyjska giełda nie ochroniła wartości kapitału), podczas gdy niemiecki DAX zyskał 100% (i niedawno bił historyczne rekordy), a francuski CAC40 o 65%. Brytyjski indeks nie ma pary. Zapewne można doszukiwać się różnych przyczyn, ale jedną z najważniejszych jest z pewnością wyjście kraju ze stolicą w Londynie z UE.
Notowania FTSE 250 na tle DAX i CAC40 – 10 lat
Źródło: TradingView
Erozja Unii Europejskiej skutkowałaby obniżaniem ratingów kredytowych krajów członkowskich, co zwiększyłoby koszty zadłużenia i zmniejszyłoby atrakcyjność obligacji (inwestorzy, widząc większe ryzyko dla gospodarek poszczególnych krajów, żądaliby wyższych odsetek). Niepewność polityczna i gospodarcza prowadziłaby do zwiększonej zmienności stóp procentowych, wpływając na wartość rynkową emitowanych przez rządy papierów dłużnych.
Na fali kryzysu zaufania między krajami Unii Europejskiej rentowności obligacji w większości krajów poszłyby w górę. To byłaby zła wiadomość dla posiadaczy funduszy inwestycyjnych lokujących w obligacje rządowe w tych krajach (na wyższych rentownościach już wyemitowanych obligacji takie fundusze tracą, bo ich notowania na giełdach muszą spadać, by przy stałym oprocentowaniu zapewnić ową wyższą rentowność).
Im mniejszy i słabszy kraj miałby zamiar opuszczania Unii Europejskiej, tym mocniej byłby dotknięty obniżką ratingów i wyższymi kosztami zadłużenia. Przypomnijmy, że już w pierwszych dniach po brytyjskim referendum posypały się obniżki ratingów i ich perspektywy dla Wielkiej Brytanii (agencja Moody’s obniżyła perspektywę, a agencja S&P zarówno sam rating, jak i perspektywę). A Wielka Brytania co i rusz boryka się z wysoką inflacją (wynikającą z barier celnych) i wysokimi kosztami obsługi zadłużenia.
Na pewno bardzo mocno ten proces odczułaby waluta euro. Ona i tak nie jest mocna, i tak traci udział w transakcjach międzynarodowych. Gdyby proces rozpadu UE pojawił się na horyzoncie, rynek najszybciej zacząłby go dyskontować, właśnie wyprzedając euro. Kto wie, może wyraźna słabość wspólnej waluty, którą widać od początku 2021 r., to już właśnie po części efekt tego zjawiska?
Notowania EUR/USD – pięć lat
Źródło: TradingView
Oczywiście ucierpiałyby także lokalne rynki nieruchomości. Niepewność gospodarcza i potencjalny spadek inwestycji prowadziłyby do spadku wartości ziemi i budynków, zwłaszcza tych komercyjnych, w krajach opuszczających UE, lub choćby w tych, w których partie nie ceniące współpracy w ramach Unii Europejskiej przejęłyby władzę. Potencjalny rozpad Unii Europejskiej miałby szerokie i głębokie konsekwencje dla wszystkich klas aktywów inwestycyjnych, zwiększając ryzyko i niepewność na rynkach europejskich.
Jak skonstruować swój „prywatny Eurogeddon”? Po szwajcarsku?
Kiedyś, dawno temu, pewien znany ekonomista i były wiceprezes NBP zabawił się w twórcę i zarządzającego funduszami inwestycyjnymi. Postawił odważną tezę o nadchodzącym końcu Unii Europejskiej. Niemal dokładnie 13 lat temu, w lutym 2012 r. prof. Krzysztof Rybiński powołał do życia fundusz Eurogeddon. Były to czasy sporej niepewności finansowej, bo po kryzysie roku 2008 w poważne problemy zadłużeniowe wpadły kraje południa Europy.
Europejski Bank Centralny pożyczał europejskim bankom setki miliardów euro, by te mogły kupować obligacje Grecji, Hiszpanii czy Włoch. Rybiński uważał, że UE z tego kryzysu zadłużeniowego nie wyjdzie. Postawił na to swoje pieniądze, wkładając je do tego funduszu.
A jak był skonstruowany fundusz? Co miał w portfelu? Eurogeddon utrzymywał „krótką” pozycję na kontraktach futures na WIG20, DAX, CAC40 i Stoxx – czyli „grał” na spadki europejskich indeksów. I słusznie, bo gdyby kryzys zadłużeniowy Europy pogłębiał się, z pewnością ryzykowne aktywa nie zachowywałyby się dobrze. Poza tym fundusz miał „krótką” pozycję na kontraktach futures na włoskie obligacje – Italia była jednym z głównych kandydatów do wielkiego i głośnego bankructwa. Fundusz Rybińskiego miał też pozycję na kontraktach futures obliczonych na wzrost ceny złota.
Eurogeddon nie nadszedł i fundusz został zamknięty we wrześniu 2017 r., przynosząc swoim nielicznym inwestorom gigantyczne straty. Ale niewykluczone, że przedsięwzięcie to jedynie – jak to czasem bywa – wyprzedziło swój czas. Pytanie, czy teraz nie jest dobry moment, by pewne elementy Eurogeddonu uwzględniać w naszych portfelach inwestycyjnych. W jaki sposób go stworzyć? Jak ułożyć te klocki, żeby to miało sens?
Które aktywa mogłyby zyskać na niepewności wynikającej z ryzyka rozpadu drugiego najbogatszego obszaru gospodarczego na świecie? Zapewne waluty krajów, które z tym obszarem rywalizują (ale do tego tematu za chwilę wrócimy). Zapewne akcje spółek, które na kryzysie wielkiej Europy mogą skorzystać (azjatyckie?). A poza tym?
Polisą na niepewne czasy przeważnie bywa złoto. Niestety, jego wyceny są ostatnio bardzo wysokie, co oczywiście nie oznacza, że nie mogą być wyższe. Ma dodatkowe zalety podatkowe: przy jego zakupie nie płaci się VAT-u, a przy sprzedaży złota w czasie ponad pięciu lat od zakupu nie uiszcza się podatku dochodowego. Złoto w ciągu ostatnich lat dosłownie „zjada” pod względem wyników waluty papierowe.
Zachowanie ceny złota w różnych walutach od 2000 r.
Źródło: Incrementum
Kolejnym składnikiem w takim prywatnym Eurogeddonie mógłby być frank szwajcarski. Co tutaj się dużo rozpisywać – to jest kolejna „bezpieczna przystań” dla kapitału z całego świata. Waluta Helwetów to jest „twardy pieniądz”, a do tego może znacząco zyskać na wartości w obliczu niepokojów w Europie, bowiem kapitał będzie odpływał od euro, a pytanie, czy do amerykańskiego dolara jest otwarte (ale to nie miejsce na rozwijanie tego wątku). Od początku wojny w Ukrainie frank szwajcarski urósł o 11% w stosunku do euro.
Co prawda na wizerunku Szwajcarii jako „raju dla pieniędzy” pojawiły się w ostatnich latach skazy (wynikające z sytuacji niektórych tamtejszych banków), ale wciąż jest ona jedną z najbardziej im przyjaznych destynacji w Europie. Poza tym, franki szwajcarskie w sejfie to podobnie jak złoto w formie fizycznej – coś, co daje poczucie bezpieczeństwa. No i sprzedaż nie jest opodatkowana, jeśli przez lata zarobimy na różnicy kursowej. Nie zarobimy za to zbyt dużo na odsetkach, bo szwajcarski bank centralny robi wszystko, by atrakcyjność franka dla światowych inwestorów zmniejszyć.
Notowania CHF/EUR – 10 lat
Źródło: TradingView
Które globalne akcje mogą skorzystać na kłopotach Unii Europejskiej?
Pytanie co kryzys Unii Europejskiej i perspektywa jej rozpadu oznaczałaby dla najważniejszej waluty świata czyli dolara amerykańskiego. Niemal w ciemno trzeba by obstawiać wzrost notowań dolara w stosunku do euro. Być może obligacje amerykańskiego rządu denominowane w dolarach – tutaj pisaliśmy jak można wejść w ich posiadanie – to też powinna być inwestycja w takim portfelu obliczonym na kiepskie czasy Unii Europejskiej?
Z drugiej strony nie wiadomo jak takie zamieszanie wpłynęłoby na wyniki finansowe amerykańskich spółek i na ich notowania – trudno więc w ciemno polecać trzymanie akcji w USA. Zwłaszcza, że wcale nie jest pewne, czy prędzej polityka Donalda Trumpa nie „uszkodzi” gospodarki Ameryki, niż siły odśrodkowe spowodują erozję Unii Europejskiej. Niestety, niektóre elementy polityki Trumpa niosą duże ryzyko dla gospodarki amerykańskiej (przynajmniej w krótkim terminie).
Być może na taki scenariusz lepszą opcją byłoby otwarcie się na akcje spółek azjatyckich? Z jednej strony wschodząca Azja chętnie „zjadłaby” słabnącą Europę (na razie zalewa ją swoimi samochodami elektrycznymi). Ale z drugiej strony Chiny – najpotężniejsza gospodarka azjatycka – mają swoje ogromne problemy gospodarcze i niewykluczone, że wpadną w stagnację nie na lata, ale na dziesięciolecie. Ale można próbować rozejrzeć się za okazjami do zakupu akcji na innych azjatyckich rynkach (Indie?). Będziemy im się przyglądać.
Czytaj więcej: Jak inwestować pieniądze w erze Trumpa? Trzy potężne znaki zapytania i dwie żelazne zasady inwestowania w niestabilnych czasach
Na koniec do tego portfela prywatnego Eurogeddonu dołożyłbym jednostki funduszu ETF z ekspozycją na WIG20, ale… na spadek jego notowań. Jest taki fundusz notowany na GPW pod nazwą Beta ETF WIG20short i wydaje się najlepszym rozwiązaniem, jeśli ktoś chce zaryzykować i dorzucić nieco akcyjnego komponentu do takiego portfela w poszukiwaniu bardziej atrakcyjnej stopy zwrotu.
WIG20 to indeks ślamazarny, obciążony spółkami Skarbu Państwa. I w przypadku, gdyby rozpoczął się widoczny proces rozpadu UE, naprawdę nie wyobrażam sobie, by miał performować dobrze. Polska gospodarka na takim rozwoju wydarzeń na pewno traciłaby sporo w krótkim i średnim terminie. 80% naszego eksportu (a to jeden z trzech silników napędzających polską gospodarkę) kierujemy do krajów Unii Europejskiej.
Żadnych „wynalazków”. Żadnych skomplikowanych instrumentów. Złoto i franki szwajcarskie w formie fizycznej plus ewentualnie jednostki Beta ETF WIG20short (najlepiej akumulowane na przestrzeni miesięcy czy nawet kwartałów). Taki prosty skromny prywatny Eurogeddon – to jest chyba optymalne rozwiązanie dla kogoś, kto zakłada rozpad UE. Być może jeszcze dolar amerykański, bo ten obszar walutowy na rozpadzie euro i Europy być może by skorzystał. No i może trochę Azji?
Czytaj o samcikowej strategii czterech ćwiartek: To mój długoterminowy sposób lokowania pieniędzy na dobre i złe czasy. Jakie wyniki dała w zeszłym roku strategia czterech ćwiartek?
A może „strategia Eurogeddon” dzisiaj znów poniosłaby klęskę?
Dość prawdopodobnym scenariuszem jest jednak ten, w którym Unia Europejska – już kilka razy stawiana w „stan upadłości” przetrwa w obecnej postaci. Jest i wariant pośredni, czyli jej podział na „unię dwóch prędkości”, czyli skupiające najbogatsze państwa jądro, integrujące się politycznie i gospodarczo (np. jednolite podatki, zniesione bariery regulacyjne, bardzo bliska współpraca w dziedzinie armii i bezpieczeństwa) i peryferia, dla których Unia Europejska będzie mniej zobowiązującym „stowarzyszeniem”.
Ale czy to też nie byłby de facto rozpad Unii Europejskiej, tyle że w wersji light? Oczywiście z ocaleniem clue jej potencjału, ale z gorszymi perspektywami na przyszłość, bo przecież to wspólny rynek i dostęp do setek milionów konsumentów z „nowych” krajów w dużej części budował potencjał tych dziś najzamożniejszych krajów. To ekspansja rozwijała i napędzała gospodarkę Unii Europejskiej. Zwijanie się jej do „unii dwóch prędkości” część tego potencjału może jej zabrać.
Trendy polityczne są takie, że zapewne „coś” się wydarzy. Być może znacznie mniej drastycznego, by była potrzebna strategia inwestycyjna pod hasłem „eurogeddon”, ale na pewno trzeba zapiąć pasy. I pamiętać o dywersyfikacji pieniędzy, bo generalnie świat wszedł w erę turbulencji i żaden kluczowy obszar gospodarczy nie może być pewny swego.
Źle, że w ogóle takie scenariusze polityczne pojawiają się w przestrzeni publicznej. Unia Europejska jaka jest, taka jest, ale to między innymi dzięki tej instytucji panował względny pokój i całkiem przyjemny dobrobyt w Europie w ciągu ostatnich kilku dekad. Czasami ludzie nie doceniają tego, co mają.
Czytaj też o kłopotach Intela: Sensacyjne wieści o przyszłości Intela. Trump, TSMC i Broadcom podbijają kurs akcji. Legendarna firma będzie więcej warta, gdy zostanie sprzedana na części?
Czytaj też: Strateg Franklin Templeton Institute mówi o tym, kiedy będzie dobra okazja do zakupów akcji w USA
——————————-
ZAPISZ SIĘ NA NASZE NEWSLETTERY
>>> W każdy weekend sam Samcik podsumowuje tydzień wokół Twojego portfela. Co wydarzenia ostatnich dni oznaczają dla Twoich pieniędzy? Jakie powinieneś wyciągnąć wnioski dla oszczędności? Kliknij i się zapisz.
>>> Newsletter „Subiektywnie o Świ(e)cie i Technologiach” będziesz dostawać na swoją skrzynkę e-mail w każdy czwartek bladym świtem. Będzie to podsumowanie najważniejszych rzeczy, o których musisz wiedzieć ze świata wielkich finansów, banków centralnych, najpotężniejszych korporacji oraz nowych technologii. Kliknij i się zapisz.
——————————-
ZAPLANUJ ZAMOŻNOŚĆ Z SAMCIKIEM
Myślisz, że nie masz szans na żywot rentiera? Że masz za mało oszczędności? Że za mało zarabiasz? Że nie umiał(a)byś dobrze ulokować pieniędzy, gdybyś je miał(a)? W tym e-booku pokazuję, że przy odrobinie konsekwencji, pomyślunku i, posiadając dobry plan, niemal każdy może zostać rentierem. Jak bezboleśnie oszczędzać, prosto inwestować i jak już teraz zaplanować swoje rentierstwo – o tym jest ten e-book. Praktyczne rady i wskazówki. Zapraszam do przeczytania – to prosty plan dla Twojej niezależności finansowej. Polecam też trzy inne e-booki: o tym, jak zrobić porządek w domowym budżecie i raz na zawsze wyjść z długów, jak bez podejmowania ryzyka wycisnąć więcej z poduszki finansowej i jak oszczędzać na przyszłość dzieci.
——————————-
ZOBACZ WIDEOCASTY O INWESTOWANIU:
„Subiektywnie o Finansach” jest też na Youtubie. Raz w tygodniu duża rozmowa, a poza tym komentarze i wideofelietony poświęcone Twoim pieniądzom oraz poradniki i zapisy edukacyjnych webinarów. Koniecznie subskrybuj kanał „Subiektywnie o Finansach” na platformie Youtube.
———————————-
POSŁUCHAJ NASZYCH PODCASTÓW:
>>> FST (254): PALIWO SIĘ SKOŃCZYŁO. JAK BOGACIĆ SIĘ DALEJ? Jak to możliwe, że przez ostatnich kilkanaście lat Polska mogła się rozwijać pomimo niskich wydatków na inwestycje? I dlaczego dłużej już na tym nie „pojedziemy”? Czy jesteśmy gotowi do przestawienia gospodarki i państwowego budżetu na nowe tory? Jak wytłumaczyć to ludziom i… politykom? Z Maciejem Danielewiczem o przyszłości polskiej gospodarki rozmawia prof. Łukasz Hardt z Uniwersytetu Warszawskiego, były członek Rady Polityki Pieniężnej. Zapraszam do posłuchania!
>>> FST (251): KTO WYGRA WYŚCIG O SZTUCZNĄ INTELIGENCJĘ? Trwa w najlepsze wyścig o dominację na rynku sztucznej inteligencji. Czy na końcu tego wyścigu będzie superinteligencja, która będzie w stanie przejąć nad nami władzę? Na jakim etapie rozwoju są dziś modele językowe sztucznej inteligencji? Czy dziesiątki miliardów dolarów, które zainwestowały wielkie korporacje cyfrowe w rozwój sztucznej inteligencji, kiedykolwiek się zwrócą? Maciej Danielewicz rozmawia z prof. Jakubem Growcem ze Szkoły Głównej Handlowej. Zapraszam do posłuchania!
>>> FST (252): GOSPODARCZA STRATEGIA RZĄDU. CZY LECI Z NAMI PILOT? Specjalne wydanie podcastu „Finansowe Sensacje Tygodnia”, w którym komentujemy nową gospodarczą strategię dla Polski, ogłoszoną w poniedziałek przez premiera Donalda Tuska oraz ministra finansów Andrzeja Domańskiego. Co jest z nią nie tak? Czy leci z nami pilot? I jak powinna wyglądać strategia, dzięki której za 30 lat znów moglibyśmy powiedzieć: „Polska rozwijała się najszybciej w Europie!”. Zapraszam do posłuchania!
——————————-
SPRAWDŹ RANKING DEPOZYTÓW I KONT OSZCZĘDNOŚCIOWYCH
Zastanawiasz się, co zrobić z pieniędzmi? W którym banku jest najwyższe oprocentowanie pieniędzy na długo, a w którym na krótko? Który najlepiej zapłaci za nowe środki, a który „w standardzie”? Sprawdź „Okazjomat Samcikowy” – to aktualizowane na bieżąco rankingi lokat, kont oszczędnościowych, a także kont osobistych, rachunków firmowych i kart kredytowych. Wszystkie tabele znajdziesz w zakładce „Rankingi” w „Subiektywnie o Finansach”.
—————–
POTRZEBUJESZ POMOCY? NAPISZ DO SAMCIKA!
„Subiektywnie o Finansach” to multiblog istniejący od 2009 r. Wyrośliśmy na pomaganiu naszym Czytelnikom w problemach z instytucjami finansowymi, w wychodzeniu z pętli zadłużenia, w inwestowaniu i oszczędzaniu pieniędzmi. Jeśli masz problem z bankiem, firmą ubezpieczeniową, pośrednikiem finansowym, firmą inwestycyjną, pośrednikiem w płatnościach internetowych albo w wymianie walut – napisz do nas, postaramy się pomóc. Jeśli czujesz, że sam(a) nie dasz rady poradzić sobie z problemem – napisz na kontakt@subiektywnieofinansach.pl.
——————————-
MACIEJ SAMCIK ZAPRASZA DO INWESTOWANIA:
Zapraszam do lokowania oszczędności ze sprawdzonymi przeze mnie osobiście partnerami. Poniższe oferty sprawdziłem osobiście i w większości z tych firm inwestuję część swoich prywatnych oszczędności. Pamiętaj jednak: to nie jest rekomendacja. Jestem tylko blogerem finansowym, nie mam licencji doradcy inwestycyjnego, nie wolno mi nic rekomendować. Inwestujesz na swoje ryzyko, bo to Twoje pieniądze. Pamiętaj o dywersyfikacji. Każdy popełnia błędy w inwestowaniu, ale trzeba limitować ich wartość. O mojej filozofii inwestowania – samcikowej strategii czterech ćwiartek – przeczytaj tutaj. Wyniki strategii czterech ćwiartek w 2024 r. – znajdziesz tutaj.
>>> Inwestuj w PRZYSZŁE RENTIERSTWO lub NA EMERYTURĘ w funduszach UNIQA TFI. W ofercie TFI UNIQA są fundusze pozwalające łatwo i bezpiecznie (czyli poprzez firmę, która ma siedzibę w Polsce, ma polskojęzyczną obsługę i spełnia wszystkie standardy wyznaczone przez polskich regulatorów) zainwestować pieniądze na całym świecie. Część funduszy ma niską opłatę za zarządzanie (0,5% w skali roku). Te fundusze można kupić przez internet, w ramach programu „Tanie Oszczędzanie”, jak również w ramach konta IKZE (dodatkowo ulga w podatku PIT) lub konta IKE (dodatkowo brak podatku Belki). Przy zakupie internetowym nie płaci się też, rzecz jasna, żadnych opłat manipulacyjnych. Na stronie akcji edukacyjnej „Wyciskanie emerytury” znajdziesz ważne wieści dla Twojej przyszłości finansowej.
>>> INWESTUJ NA CAŁYM ŚWIECIE, przetestuj Plany Inwestycyjne w ramach aplikacji mobilnej XTB. To prosty mechanizm, który pozwala inwestować na całym świecie bez konieczności podejmowania zbyt wielu decyzji, poświęcania czasu oraz nabywania specjalistycznej wiedzy. Jak to wygląda i jak działa? Ściągasz aplikację mobilną XTB, wybierasz opcję „Plany Inwestycyjne” (w aplikacji druga ikona od lewej na dole), wybierasz jeden lub kilka spośród ETF-ów obejmujących inwestowanie w różnych regionach świata, wybierasz podział pieniędzy w ramach portfela (albo zostawiasz automatycznie podpowiadany podział po równo), wpłacasz pieniądze (BLIKiem, przelewem ekspresowym, PayPalem, kartą płatniczą…) i gotowe. Inwestujesz na całym świecie. Tę możliwość możesz przetestować, klikając tutaj. A więcej porad o inteligentnym inwestowaniu – na stronie akcji edukacyjnej „Inwestuj z XTB”
>>> Uzyskaj WSPARCIE W INWESTOWANIU. Sprawdź usługę doradztwa inwestycyjnego w BNP PARIBAS BANK POLSKA. Masz już trochę grosza przy duszy, ale (jeszcze) nie jesteś milionerem? Sprawdź usługę doradztwa inwestycyjnego w domu maklerskim BNP Paribas. Wbrew pozorom wcale nie jest zarezerwowana wyłącznie dla finansowych krezusów. Na jakie usługi możesz liczyć i jak doradca inwestycyjny może pomóc przy inwestowaniu kwot rzędu kilkadziesiąt tysięcy złotych? Czym doradca inwestycyjny różni się od doradcy finansowego? Jakie usługi oferuje i czy trzeba za nie dodatkowo płacić? Zapraszam do przeczytania rozmowy na ten temat oraz do wypróbowania doradztwa inwestycyjnego w biurze maklerskim BNP Paribas. A wszystkie aktualne oferty inwestycyjne BNP Paribas znajdziesz tutaj.
>>> ZŁOTO W MONETACH lub sztabkach kupuj bezpiecznie i w częściach w sklepie Goldsaver. W Goldsaver każdy może kupić sztabkę złota po kawałku we własnym tempie i bez zobowiązań. Kliknij ten link, załóż konto i kupuj złoto w częściach. W jakiej cenie kupujesz złoto? W Goldsaver zawsze jest to kurs złota w NBP powiększony o 6,9% (koszt przechowywania, pakowania, wysyłki oraz marża sprzedawcy). Z kolei cena złota w NBP odzwierciedla kurs z londyńskiej giełdy metali. Za marką Goldsaver stoi – należący do tej samej grupy kapitałowej – Goldenmark, czyli jeden z najważniejszych na polskim rynku dystrybutor metali szlachetnych, który w ciągu 14 lat działalności dostarczył Polakom około 17 ton fizycznego złota.
>>> KRYPTOWALUTY, w tym bitcoina, bezpiecznie włóż do smartfonu w kantorze QUARK. Jeśli myślisz o lokowaniu części pieniędzy na rynku kryptowalut, ale nie wiesz, jak się za to zabrać i gdzie kupić swoją pierwszą kryptowalutę, to możesz skorzystać z usług sieci kantorów Quark. To najstarsza sieć tego typu w kraju – w bezpieczny, wiarygodny sposób kupisz tam kryptowalutę i uzyskasz pomoc dotyczącą jej przechowywania. Więcej szczegółów na stronie Quark.
>>> Pieniądze w bezpiecznym miejscu POZA POLSKĄ LOKUJ za pomocą RAISIN. Przetestuj, jak działa geograficzna dywersyfikacja oszczędności za pomocą niemieckiej platformy Raisin, która łączy polskich oszczędzających z instytucjami finansowymi z innych krajów. Platforma pozwala klientom na deponowanie środków bez konieczności ponownego potwierdzania tożsamości czy też uzyskiwania dostępu do oddzielnej platformy dla każdego banku, tym samym usprawniając cały proces oszczędzania. Załóż bezpłatne konto w Raisin tutaj, a potem złóż zlecenie utworzenia lokaty, przelej pieniądze i przetestuj nową platformę do europejskiego oszczędzania dostępną w Polsce.
——————-
ZNAJDŹ SUBIEKTYWNOŚĆ W SOCIAL MEDIACH
Jesteśmy nie tylko w „Subiektywnie o Finansach”, gdzie czyta nas ok. pół miliona realnych odbiorców miesięcznie, ale też w mediach socjalnych, zwanych też społecznościowymi. Tam krótkie spostrzeżenia o newsach dotyczących Twoich pieniędzy. Śledź, followuj, bądź fanem, klikaj, podawaj dalej. Twórzmy razem społeczność ludzi troszczących się o swoje pieniądze i ich przyszłość.
>>> Nasz profil na Facebooku śledzi ok. 100 000 ludzi, dołącz do nich tutaj
>>> Samcikowy profil w portalu X śledzi 26 000 osób, dołącz do nich tutaj
>>> Nasz profil w Instagramie ma prawie 11 000 followersów, dołącz do nich tutaj
>>> Połącz się z Samcikiem w Linkedin jak 23 000 ludzi. Dołącz tutaj
>>> Nasz profil w YouTube subskrybuje 10 000 widzów. Dołącz do nich tutaj
>>> „Subiektywnie o Finansach” jest już w BlueSky. Dołącz i obserwuj!
——————————-
KORZYSTAJ Z USŁUG FINANSOWYCH SPRAWDZONYCH PRZEZ SAMCIKA:
Codziennie pojawia się coś nowego w świecie finansów osobistych. Nowe aplikacje mobilne, ciekawe ubezpieczenia, usługi finansowe. „Subiektywnie o Finansach” jest po to, żeby te nowinki testować i wspierać najciekawsze z nich.
>>> Najwygodniejszą POŻYCZKĘ weź w RAIFFEISEN DIGITAL. Potrzebujesz zoptymalizować domowy budżet, żeby wykaraskać się z długów i uzyskać „luzy”, by zacząć gromadzić poduszkę finansową? Chcesz płacić jedną wygodną ratę? Sprawdź, czy masz szansę obniżyć swoje miesięczne zobowiązania lub otrzymać dodatkowe pieniądze dzięki pożyczce konsolidacyjnej w Raiffeisen Digital Bank. Wszystko załatwisz online bez wychodzenia z domu – poprzez stronę www lub aplikację. Płacisz jedną wygodną ratę pożyczki konsolidacyjnej zamiast kilku. Nie tracisz czasu na formalności w kilku bankach. Możesz płacić niższą ratę – dopasować spłatę do swoich potrzeb. Więcej informacji o tej strategii tutaj.
>>> PAKIET UBEZPIECZEŃ dla siebie, rodziny i swojego majątku kup w PZU. Z pomocą PZU Pakiet na Życie i Zdrowie zabezpieczysz finansowo swoich bliskich na wypadek, gdyby Ciebie zabrakło, a sobie zapewnisz wsparcie w razie choroby lub następstw nieszczęśliwego wypadku. Można dopasować zakres ochrony do Twoich potrzeb, wieku i aktualnej sytuacji życiowej. Prosty wybór, pełna wygoda. Szczegóły znajdziesz pod tym linkiem. Jeśli nie masz dobrze ubezpieczonego mieszkania lub domu – polecam polisę PZU Dom, która chroni nie tylko na wypadek wybuchu gazu, pożaru czy zalania, ale z której wypłacisz też odszkodowanie za wszelkie zniszczenia, uszkodzenia w mieszkaniu oraz za kradzież wyposażenia po włamaniu. A dla dzieci – w kontekście startu nowego roku szkolnego – polecam polisę od następstw nieszczęśliwych wypadków.
>>> OSZCZĘDZAJ pieniądze korzystając z produktów oszczędnościowych BANKU PEKAO. W oszczędzaniu – podobnie jak w rzeźbieniu sylwetki na siłowni – zwykle najtrudniejsze są pierwsze kroki. Czyli ten czas, w którym już boli, ale jeszcze nie ma efektów. Jeśli należysz do tych, którzy jeszcze nie zaczęli (albo czujesz, że „biegniesz” za wolno) to wspólnie z Bankiem Pekao podpowiadam pięć rzeczy, które możesz zrobić ze swoimi pieniędzmi, żeby w przyszłości osiągnąć niezależność finansową. Zapraszam do oszczędzania razem z Bankiem Pekao.
>>> Zieloną i najtańszą na rynku ENERGIĘ kupuj od RESPECT ENERGY. DOSTAŃ 200 ZŁ BONUSU! Zmiana sprzedawcy energii nie musi być skomplikowana. W Respect Energy cena prądu z tarczy rządowej jest przedłużona aż do końca 2025 roku, a potem przy wyborze oferty Respect z gwarancją najlepszej ceny – płacisz stawkę dostosowaną do najniższej dostępnej na rynku ceny (w oparciu o analizę stawek konkurencji) bez zobowiązań – rezygnujesz kiedy chcesz. Więcej na temat Respect Energy i konstrukcji oferty było w „Subiektywnie o Finansach”, zapraszam do przeczytania pod tym linkiem. Dla czytelników „Subiektywnie o Finansach” Respect Energy przygotował specjalny kupon w wysokości 200 zł na start, który zostanie zapisany na koncie rozliczeniowym (czyli będzie można go wykorzystać na zakup prądu). Szczegóły tutaj.
>>> GOTÓWKĘ wypłacaj w bankomatach sieci EURONET. Co potrafią nowoczesne bankomaty? Jak wpłacać pieniądze i transferować je na drugi koniec Polski za pomocą bankomatu? Jak w bankomacie wspomóc swoją ulubioną organizację charytatywną? W jaki sposób w bankomacie odebrać nagrodę z konkursie? Jak w bankomacie wymienić walutę? Jak bezpiecznie korzystać z bankomatu? Jak wypłacać pieniądze na… odcisk palca? O tym wszystkim piszemy w ramach akcji edukacyjnej #Cashlovers, której Partnerem jest sieć Euronet. Zapraszam do czytania i korzystania z nowych funkcji bankomatów Euronet!
———————–
Źródło okładki: Unsplash