OIPE, czyli europejska emerytura. Kto powinien tak oszczędzać?

W Polsce ruszyło OIPE, czyli europejska emerytura. Ale na razie tylko w wersji słowackiej. Z dużej chmury mały deszcz? O potrzebie uruchomienia w Unii Europejskiej jednolitego programu oszczędzania na dodatkową emeryturę eksperci mówili od lat. I wreszcie jest – OIPE, czyli europejska emerytura. Jest też pierwsza firma, która zaproponowała w Polsce inwestowanie w ramach OIPE. Ale czy to sensacja i przełom? A może nie ma się czym zachwycać? Komu opłaci się europejska emerytura?

Słowacki Finax jest pierwszą firmą, która ogłosiła w Polsce możliwość oszczędzania w ramach OIPE, czyli europejskiego programu emerytalnego. Pieniądze klientów będą inwestowane w dwa portfele globalnych ETF-ów (100% akcji lub 80% akcji i 20% obligacji), a po ukończeniu 60 lat (jeśli klient utrzymał elementarną systematyczność wpłat) – będzie można je wypłacić bez podatku Belki.

Ciekawe? Po przeczytaniu wróć tutaj, kliknij i odkryj sprawdzone patenty Samcika na ochronę przed inflacją

Opłata za zarządzanie pieniędzmi jest dość niska (0,7% w skali roku), a limity wpłat takie jak w IKE (można wpłacić ok. 20 000 zł rocznie). Na 10 lat przed osiągnięciem przez klienta wieku emerytalnego portfel będzie stawał się bardziej konserwatywny (do ok. 50% obligacji). Będzie można pieniądze na dodatkową emeryturę wziąć na raz albo w ratach. No i będzie można oszczędzać w euro (jak Europa, to Europa!).

Europejska emerytura: w Polsce (na razie) po słowacku

W Polsce to nie jest rewolucja, bo mamy już możliwość inwestowania na emeryturę z różnymi bodźcami podatkowymi – jest przecież IKZE (odpisujemy wpłaty od podatku PIT), jest też IKE (możliwość wypłacenia zysków bez podatku Belki), jest PPK (możliwość odkładania kawałka pensji z dopłatami od pracodawcy). Teraz będzie też OIPE, które ma pewne zalety, ale nie jest przełomowym rozwiązaniem. W innych krajach Unii Europejskiej – gdzie tylu programów dobrowolnego oszczędzania na emeryturę nie mają – to może być nowa jakość.

Z punktu widzenia Finaksa uruchomienie OIPE jest możliwością wypłynięcia na szersze wody. Ten robodoradca wyróżniał się do tej pory głównie tym, że jako pierwszy zaproponował w Polsce proste portfele oparte na globalnych ETF-ach. W kilku krajach, w których działa, ma już 50 000 klientów, którzy powierzyli mu pół miliarda euro. W Polsce klientów jest 10 000, ich portfele zaś są warte 300 mln zł.

Nie jest to mało – Finax wygrał rywalizację z innymi tego rodzaju konceptami, jak Aion Globalne Inwestowanie oraz Wealthseed – ale 10 000 chętnych do inwestowania w portfele ETF-ów w 38-milionowym kraju to nie jest szał. Być może wizja pt. „europejska emerytura” ściągnie do niego więcej klientów (bo nie oferował u nas IKE, gdyż nie mógł). Zwłaszcza że jest też pieczątka OIPE, oficjalnego programu emerytalnego sygnowanego przez Unię Europejską.

Czy OIPE – nawet gdyby zaczęły to-to oferować inne polskie firmy finansowe – jest atrakcyjną ofertą czy tylko kwiatkiem do kożucha w portfelu emerytalnych produktów dostępnych dla Polaka-szaraka? Kto powinien się zainteresować inwestowaniem w OIPE? Czym OIPE jest, a czym nie jest? Oto kilka najważniejszych pytań i odpowiedzi. Na czym polega „europejska emerytura”?

1. Po co stworzono „europejską emeryturę” i kto może skorzystać?

To program preferencyjnego, dodatkowego oszczędzania na emeryturę, którego zasady są takie same w całej Unii Europejskiej. Ale nie do końca – każdy kraj może sobie ustalić własne preferencje podatkowe związane z OIPE. W Polsce jest to de facto klon IKE – czyli po przekroczeniu 60-go roku życia można wypłacić pieniądze bez podatku od zysków kapitałowych oraz bez podatku dochodowego.

Europejska emerytura ma „jeździć” za nami po całej Europie. Zmieniając miejsce zamieszkania na terenie Unii Europejskiej możemy kontynuować oszczędzanie w tym kraju zakładając po prostu nowe subkonto w swoim OIPE. Nie można za to przystąpić do OIPE dostępnego w innych krajach, o ile się tam nie przeniesiemy.

Czyli nie jest tak, że dzięki OIPE dostaniemy łatwy dostęp do funduszy, czy ETF-ów u nas niedostępnych lub trudno dostępnych. Możliwe jest tylko kupowanie tych inwestycji, które są oferowane w kraju, w którym mieszkamy. Pod tym względem nie jest to żaden przełom.

2. Czym OIPE różni się od IKE?

Najważniejsza rzecz – roczne limity wpłat – jest identyczna dla obu programów. To trzykrotność średniego wynagrodzenia (czyli prawie 21 000 zł w 2023 r.). Identyczne są też warunki zwolnienia podatkowego – nie płacimy podatku Belki pod warunkiem wypłaty pieniędzy po 60-tce i przy założeniu, że wpłacaliśmy przez pięć lat co najmniej albo przynajmniej połowę pieniędzy wpłaciliśmy co najmniej na pięć lat przed wnioskiem o wypłatę. A różnice?

>>> W OIPE nie są dostępne samodzielne inwestycje w akcje lub obligacje, czy w ETF-y. Będą tu dostępne tylko usługi „zarządzane”, czyli portfele, których celem ma być maksymalizacja ochrony kapitału klienta w momencie wypłaty. Dlatego w ramach OIPE będzie mniejszy wybór możliwości inwestowania. Ale za to – inaczej niż w IKE – będzie stosowany mechanizm zwiększania bezpieczeństwa portfela wraz ze starzeniem się klienta (jak w PPK).

>>> W OIPE jest maksymalny poziom kosztów, którymi można obciążyć klienta – wynosi 1% zgromadzonych pieniędzy w skali roku. W ramach IKE nie ma takiego ograniczenia.

>>> W OIPE można oszczędzać w walucie euro – w polskich programach emerytalnych jest możliwość gromadzenia oszczędności tylko w polskich złotych. Jest to więc dobra opcja dywersyfikacji oszczędności emerytalnych.

>>> Z OIPE można wycofać się wcześniej (przed osiągnięciem 60-tki), ale tylko z całością kapitału – nie ma możliwości wypłaty częściowej. Płaci się wtedy podatek od zysków kapitałowych tak, jak w „normalnej” inwestycji.

3. Jaki OIPE ma sens z punktu widzenia polskiego ciułacza?

Europejska emerytura jest kolejną opcją dodatkowego oszczędzania na emeryturę. Pieniądze mają pieczątkę Unii Europejskiej, ale de facto nie wpływa to na bezpieczeństwo ich inwestowania. Jest kilka dodatkowych możliwości, które daje OIPE, a nie ma ich w IKE, ale co do struktury – to jest dość wierna kopia IKE. Kto powinien się zainteresować oszczędzaniem w OIPE?

>>> Osoby zamożne, które już wyczerpały limit wpłat do IKE oraz IKZE. Jeśli chcesz i możesz oszczędzać na emeryturę więcej niż 30 000 zł rocznie, to otwiera się możliwość zwiększenia limitu wpłat uprawniającego do uniknięcia w przyszłości podatku Belki – czyli mamy możliwość wpłacenia pieniędzy do IKE i do OIPE (jako to IKE-bis)

>>> „Obywatele świata”, którzy pracują i mieszkają w różnych miejscach, a więc mogą też w różnych miejscach gromadzić pieniądze na bycie rentierem. Nie ma żadnego powodu, żebym – np. pracując i mieszkając czasowo w Hiszpanii – był zmuszony do oszczędzania w polskim IKE i w polskim złotym, choć centrum moich domowych finansów jest chwilowo w strefie euro

>>> Miłośnicy skrajnej dywersyfikacji portfela. OIPE będą czymś trochę innym od IKE (portfele zarządzane, z mechanizmem zmiany polityki inwestycyjnej wraz z dochodzeniem klienta do emerytury), czymś trochę innym od PPK (w większym stopniu inwestowanie globalne) oraz będzie można inwestować w euro. Jeśli ktoś czuje się bezpieczniej, mogąc np. część pieniędzy na emeryturę inwestować „w Europie”, to jest dla niego ciekawa opcja.

4. Czy z OIPE będzie można wyciągnąć więcej pieniędzy niż z samodzielnego inwestowania?

Nie jest to pewne. Ponieważ w ramach OIPE będą dostępne tylko usługi „zarządzane” – nie są to najtańsze możliwości inwestowania. Opłaty będą niskie (do 1% rocznie), ale dość łatwo w polskich biurach maklerskich można sobie złożyć coś jeszcze tańszego (np. ETF z prowizją za zakup rzędu 0,2% i z opłatą za zarządzanie drugie 0,2%). W XTB opłat za zakup ETF-ów nie ma w ogóle, więc jak sobie znajdę coś taniego – jestem do przodu o 0,5-0,7% w skali roku na kosztach.

To może wyrównać korzyści podatkowe w OIPE lub IKE, a zapewnia większą elastyczność (pieniądze można w każdej chwili „skonsumować”, a w programach emerytalnych nie). Jeśli ktoś umie znaleźć najtańsze ETF-y na rynku lub samodzielnie złożyć portfel akcji i dołożyć do tego obligacje skarbowe w IKE Obligacji – zapewne będzie do przodu.

Natomiast jeśli ktoś nie poważa samodzielnego inwestowania, to w ramach OIPE może otworzyć sobie furtkę do nowej możliwości względnie taniego gromadzenia pieniędzy na przyszłą emeryturę. Oby tylko możliwości inwestowania w OIPE było więcej niż dziś. Na razie rejestr firm, które postanowiły oferować ten sposób inwestowania, jest niezbyt obfity.

To było ciekawe? Zapraszam po więcej. Zobacz, jak przez ostatnie trzy lata wysokiej inflacji chroniłem swoje prywatne pieniądze przed utratą realnej wartości. Konkretne przykłady dobrych i gorszych inwestycji antyinflacyjnych.

Zobacz też, jakie zmiany w portfelu mogą się opłacić w przyszłości? Nic się nie stanie z dnia na dzień, ale… jakie zmiany w strategii zarządzania oszczędnościami mogą wynikać z wyborczego werdyktu Polaków? Wytypowałem cztery

Spece od inwestowania zaczęli stawiać prognozy na 2024 r. Co będzie dalej z inflacją i stopami procentowymi? I jak to wpłynie na nasze inwestycje? Czy warto inwestować antyinflacyjnie czy raczej stałoprocentowo?

————

MACIEJ SAMCIK POLECA DO INWESTOWANIA:

>>> Prosto i tanio inwestuję oszczędności długoterminowe w funduszach TFI UNIQA. W ramach programu „Tanie oszczędzanie” można kupić fundusze inwestujące na całym świecie bez opłat dystrybucyjnych. Opłata za zarządzanie wynosi – dla niektórych funduszy w ramach „Taniego oszczędzania” – 0,5% w skali roku. Żeby założyć konto „Tanie oszczędzanie” i zacząć inwestować pieniądze przez internet, kliknij ten link i wpisz kod promocyjny „SAMCIK2023”. W TFI UNIQA konto IKZE ma Maciek Samcik.

>>> Waluty obce kupuję po dobrych kursach na CINKCIARZ.PL, a potem płacę kartą za zakupy w zagranicznych sklepach. „Subiektywnie o Finansach” poleca fintech Cinkciarz.pl oferujący m.in. usługę portfela walutowego. Na Cinkciarz.pl kupisz dolary i euro – i kilkadziesiąt innych walut – po bardzo dobrych kursach, w ofercie są też karty walutowe. Dostępna jest fizyczna i wirtualna wielowalutowa karta płatnicza z możliwością legalnego udostępnienia jej na określony czas innej osobie. Zarejestruj się tutaj i przetestuj portfel walutowy Cinkciarz.pl.

>>> Sztabki złota kupuję wygodnie „po kawałku” na GOLDSAVER.PL. W tym sklepie internetowym (należącym do renomowanego sprzedawcy złota, firmy Goldenmark) każdy może kupić sztabkę złota we własnym tempie i bez zobowiązań. To dobry pomysł dla osób, które chcą lokować kapitał w fizycznym złocie, ale nie chcą lub nie mogą przeznaczać jednorazowo sporych pieniędzy na zakup kruszcu. Kliknij ten link, załóż konto, a otrzymasz bonus w wysokości 100 zł. Możesz także wpisać kod „SoF” w formularzu rejestracji. Więcej o tym, jak działa bonus, przeczytasz tutaj. Subiektywna recenzja tego rozwiązania jest tutaj.

>>> Portfel globalnych inwestycji buduję razem z XTB, by mieć wszystko w jednym miejscu. Podobnie jak wielu innych inwestorów – używam i polecam aplikację do inwestowania XTB, gdzie nie płacisz prowizji za inwestowanie w ETF-y z całego świata (aż do wartości 100 000 euro), a masz możliwość budowania portfela z akcji, surowców, walut i kryptowalut. Wypróbuj, a jeszcze bardziej pokochasz inwestowanie.

>>> Pieniądze bezpiecznie przechowuję za granicą w SAXO BANK. Gdzie przechowywać pieniądze, by były bezpieczne niezależnie od wydarzeń w kraju? Maciej Samcik poleca miejsce, w którym sam trzyma część swoich oszczędności – duński Saxo Bank. To bank inwestycyjny z siedzibą w Kopenhadze, podlegający ścisłym regulacjom w 15 jurysdykcjach, w tym w Danii, Wielkiej Brytanii i Singapurze. Saxo Bank oferuje wysokie oprocentowanie depozytów (do 3,8% w dolarach i do 5,3% w złotych na rachunkach VIP). Konto jest bezpłatne dla większości klientów, poza klientami Classic, którzy nie wykonali transakcji na platformie SAXO przez rok i jednocześnie mają wartość rachunku mniejszą niż 10 tys. EUR.

>>> Fundusze z całego świata bez prowizji mam na platformie F-TRUST. Wygodnie – przez internet – oraz bez żadnych opłat (pomijając oczywiście opłaty za zarządzanie pobierane przez fundusze) mogę lokować pieniądze w funduszach inwestycyjnych z całego świata. Skorzystaj z platformy F-Trust rekomendowanej przez „Subiektywnie o Finansach”. Inwestowanie bez opłat dystrybucyjnych na F-Trust jest możliwe po wpisaniu kodu promocyjnego „ULTSMA”.

————

RANKING LOKAT – GDZIE DOSTANIESZ NAJLEPSZY PROCENT?

Obawiasz się inflacji? Zastanawiasz się, co zrobić z pieniędzmi? Sprawdź „Okazjomat Samcikowy” – to aktualizowane na bieżąco rankingi lokat, kont oszczędnościowych, a także kont osobistych, rachunków firmowych i kart kredytowych. Wszystkie tabele znajdziesz w zakładce „Rankingi” na stronie głównej www.subiektywnieofinansach.pl. Zacznij zarabiać w bankach!:

>>> Tutaj ranking najwyżej oprocentowanych depozytów

>>> Tutaj ranking najlepszych kont oszczędnościowych

>>> Tutaj ranking najlepszych kart kredytowych dla konsumentów

>>> Tutaj ranking najlepszych bankowych kont osobistych

>>> Tutaj ranking najlepszych kont dla małej firmy

————