Jak sztuczna inteligencja zmieni rynek płatności? Możliwości są olbrzymie, ale są dwa słowa-klucze. To „bezpieczeństwo” i „zaufanie”.

Jeszcze 15 lat temu płacenie kartą za zakupy wymagało włożenia jej do terminala i wpisania PIN-u. Potem nadeszła rewolucja – płatności zbliżeniowe. Możliwe, że dziś jesteśmy świadkami kolejnego przełomu, którego katalizatorem są nowe technologie takie jak sztuczna inteligencja. Jak zmieni to sposób, w jaki płacimy?  

Sztuczna inteligencja może wkrótce sprawić, że płatności staną się bardziej „inteligentne”. Spróbujmy wyobrazić sobie system, który automatycznie przypomina o zapłaceniu rachunków lub proponuje rabaty skrojone pod nasze preferencje. Sztuczna inteligencja analizuje zwyczaje zakupowe i proponuje rozwiązania, które pomagają oszczędzać czas i pieniądze. To może sporo zmienić w naszym kupowaniu. Ale czy będziemy ufali asystentom AI?

Zaufanie do płatności cyfrowych. Jak wpłynie na nie rozwój AI?

Zaufanie do płatności cyfrowych buduje się przez poczucie bezpieczeństwa. To dlatego firmy z branży płatniczej inwestują ogromne sumy w technologie oparte na AI, które mają radzić sobie z oszustwami. Mogą one działać także, gdy nie płacimy kartą. Pilotaż zrealizowany z Pay.UK pokazał, że Visa, korzystając z najnowszej technologii AI, może obniżyć kwotę strat w Wielkiej Brytanii – na kwotę 600 mln funtów rocznie[1]. A więc równowartość 3 mld zł. Dla nas, posiadaczy kart, takie rozwiązania oznaczają większy spokój ducha, a dla instytucji finansowych możliwość ograniczenia kosztów wynikających z oszustw.

Przejrzałem wyniki tego pilotażu. Okazało się, że AI w śledzeniu potencjalnych fraudów działa naprawdę nieźle – rozwiązanie od Visa zidentyfikowało 54% transakcji oszukańczych, które wcześniej przeszły niezauważone przez zaawansowane systemy wykrywania oszustw stosowane przez banki[2]! Visa Protect for A2A – bo tak się dokładnie nazywa – pozwala ograniczyć nawet o 60% skalę oszustw w płatnościach w czasie rzeczywistym. Chodzi o popularne ostatnio próby oszustw z wykorzystaniem przelewów natychmiastowych [3].

Zaufanie w kwestiach bezpieczeństwa to nie wszystko. Ważne też, żeby pokazać korzyści klientom. Badania, które przeprowadziła Visa, pokazały, że ponad 69% Europejczyków uważa, że firmy czerpią więcej korzyści z wykorzystywania ich danych niż oni sami. Dlatego ważna jest demokratyzacja danych, czyli wprowadzenie rozwiązań, które dałyby konsumentom kontrolę nad tym, jakie informacje chcą udostępniać, w jaki sposób, kiedy i komu, co zwiększyłoby zaufanie do firm[4].

Ludzie, gdy mają większą kontrolę nad wykorzystywaniem swoich danych, są bardziej skłonni do udostępniania ich firmom, żeby odpowiedzialnie z nich korzystały. Jak wygląda to w Polsce? W naszym kraju zaufanie to wciąż wyzwanie. 42% Polaków jest mniej skłonnych zaufać sztucznej inteligencji w kwestii swoich danych osobowych. Ale to się zmienia – 35% z nas ufa sztucznej inteligencji bardziej niż rok temu, a wśród osób w wieku 18–34 lat ten odsetek wynosi 40%[5].

Przeciętny Kowalski zaczyna też widzieć korzyści płynące z wykorzystania danych – od spersonalizowanych ofert po wygodę w zarządzaniu finansami. Już teraz 42% konsumentów chce otrzymywać spersonalizowane reklamy, a 31% dokonało zakupu online, inspirując się takim reklamami[6]. Czy to dowód na to, że technologia trafia w nasze potrzeby? Bardzo możliwe.

———————

MATERIAŁ PROMOCYJNY PARTNERA

Dodaj swoją kartę płatniczą do telefonu. Bezpieczeństwo transakcji zapewni m.in. tokenizacja – to dodatkowa warstwa ochrony Twoich płatności kartą Visa w telefonie (oprócz zabezpieczeń samego smartfona oraz wybranego sposobu autoryzacji transakcji takich jak: PIN, skan twarzy czy odcisk palca). Wprowadza ona nowy poziom zabezpieczenia płatności cyfrowych Więcej na stronie Visa.

———————

Dane w służbie nowoczesnych płatności

Dane to waluta przyszłości, a odpowiednie wykorzystanie tych informacji bywa często jednym z najważniejszych czynników sukcesu. Mowa tu przede wszystkim o rozumieniu potrzeb ludzi – efektem lepszego wykorzystania danych powinno być tworzenie rozwiązań, z których łatwiej będzie im korzystać. Oczywiście danymi trzeba zawiadywać odpowiedzialnie – to konsumenci powinni mieć możliwość kontrolowania dostępu do swoich danych osobowych oraz możliwości zarządzania nimi.

Sztuczna inteligencja może być przełomem, który wyniesie zakupy oraz ich kluczowy element – płatności – na nowy poziom. Hiperpersonalizacja usług może sprawić, że kupujący będą mogli korzystać z indywidualnego pakietu usług finansowych szytego na miarę, a instytucje finansowe będą mogły w pełni odpowiedzieć na ich różne potrzeby. Hiperpersonalizacja staje się bardziej powszechna wśród sprzedawców, nawet tych mniejszych. Otwiera przed nimi nowe możliwości – dostosowywanie doświadczeń zakupowych oraz integracja i akceptowanie nowych metod płatności mogą być czynnikami napędzającymi sprzedaż.

Cyfryzacja jest rozwiązaniem także dla małych i średnich firm, bo może dawać oszczędności i poprawiać efektywność ich działania. Dane Visa wskazują, że cyfryzacja wszystkich małych i średnich firm w Polsce mogłaby zwiększyć ich roczne przychody o ponad 25,7 mld zł[8]. To ogromna kwota. Roczne PKB Polski to mniej więcej 4 biliony złotych, a z tego na zyski firm przypada ok. 39% (1,6 biliona złotych). Prawie 26 mld złotych to 1,6% dodatkowej rentowności. W wielu branżach – sporo.

Jednym z najważniejszych dla konsumenta „filarów” zakupowych jest dostęp do szybkich, wygodnych i bezpieczniejszych płatności cyfrowych. Są one również ważne dla firm, gdyż mogą dawać zwrot z inwestycji w cyfryzację. Wiele polskich sklepów internetowych udostępnia całą paletę rozwiązań – począwszy od płatności kartą, które stają się dużo prostsze dzięki Visa Click to Pay, po przelewy ekspresowe czy portfele elektroniczne takie jak choćby Visa Mobile.

Przedsiębiorcy chętnie przyjmą wsparcie

Integracja nowych sposobów płatności jest zawsze wyzwaniem, ale branża e-commerce w coraz większym stopniu rozumie, że w dziedzinie płatności zaoferowanie kupującym pełnej palety usług ma wymierne znaczenie. Od zakupów w internecie oczekują oni, że będą łatwe, chcą też wyboru i wygody, co oczywiście stanowi wyzwanie po stronie sprzedawców.

Zmiany w zachowaniach konsumentów następują nieuchronnie – 11% Polaków zrezygnowało kiedyś z zakupu, ponieważ nie chciało im się szukać fizycznej karty[9]. W przyszłości zintegrowane finanse nie będą już nowością, ale staną się koniecznością. Doświadczeniem nowej generacji będzie płynna integracja z otoczeniem danej osoby, bez konieczności przełączania się między platformami czy aplikacjami. Może to nawet zatrzeć granice między tym, co fizyczne, a tym, co cyfrowe[10].

Niedawne badanie przeprowadzone przez Visa pokazało również, że aż 71% małych firm w Europie zaufałoby AI, jeśli pomogłaby im realnie rozwijać działalność[11]. Cyfryzacja biznesu i zakupów, a także rewolucja w świecie płatności, napędzana przez AI i analizę danych, to już nie przyszłość, tylko teraźniejszość. Efektem będzie personalizacja usług, bezpieczniejsze transakcje i coraz bardziej innowacyjne, wręcz niezauważalne płatności.

Czytaj też: To dziś najważniejsza sprawa dla banków: utrzymać lojalność klientów. Ma w tym pomagać hiperpersonalizacja usług. Jak robić ją dobrze?

Czytaj też: Pokolenie Alfa ustala trendy: jak zmienią się płatności cyfrowe? Jaka będzie przyszłość handlu tradycyjnego i e-commerce?

Odnośniki do źródeł danych:

[1] Raport UK Finance Annual Fraud Report 2024,

[2] Informacja prasowa „Visa’s new AI tool for Faster Payments could help save UK over £330m a year on fraud and APP scams„, Visa, maj 2024,

[3] Program pilotażowy Pay.UK/Visa przeanalizował ponad 50% rocznych transakcji A2A w Wielkiej Brytanii w okresie 12 miesięcy.

[4] „Kontrola” i „zgoda” są głównymi czynnikami wpływającymi na komfort konsumentów w zakresie udostępniania danych w porównaniu z innymi faktami, takimi jak marka, reputacja i cenione usługi. Visa/A.T. Kearney Data Privacy Study (US N=5,215, UK N=5,252, AUS N=800, SG N=1,000, HK N=1,000, JP N-2,500, DE N=1,000). Wrzesień 2019 r.

[5] [6] Dane z badania Visa przeprowadzonego w marcu i kwietniu 2024 r. wśród 8 000 konsumentów we Francji, Włoszech, Hiszpanii, Polsce, Niemczech, Szwecji i Wielkiej Brytanii. Ponadto przeprowadzono ankietę wśród 516 brytyjskich decydentów biznesowych. Danym zostały nadane wagi w celu przybliżenia populacji dorosłych na podstawie płci, poziomu wykształcenia, wieku, rasy i regionu.

[7] Obliczono, biorąc szacowany wzrost dla Polski wynoszący 3% (odpowiednie dane dostępne tutaj str. 2) z szacowanej łącznej wartości 200 mld euro i przeliczając wynik na złotówki po kursie 1 euro = 4,23 zł.

[8] [9] Dane wykorzystane w powyższym materiale pochodzą z badania Visa przeprowadzonego w marcu i kwietniu 2024 r. wśród 8 000 konsumentów we Francji, Włoszech, Hiszpanii, Polsce, Niemczech, Szwecji i Wielkiej Brytanii. Ponadto przeprowadzono ankietę wśród 516 brytyjskich decydentów biznesowych. Danym zostały nadane wagi w celu przybliżenia populacji dorosłych na podstawie płci, poziomu wykształcenia, wieku, rasy i regionu.

[10] From robot avatars to AI-powered football boots: Gen Alpha share visions for the future, Visa, listopad 2023, op. cit.

[11] Dane z badania Visa przeprowadzonego w marcu i kwietniu 2024 r. wśród 8 000 konsumentów we Francji, Włoszech, Hiszpanii, Polsce, Niemczech, Szwecji i Wielkiej Brytanii. Ponadto przeprowadzono ankietę wśród 516 brytyjskich decydentów biznesowych. Danym zostały nadane wagi w celu przybliżenia populacji dorosłych w oparciu o płeć, poziom wykształcenia, wiek, rasę i region.

—————————

Artykuł powstał w ramach cyklu „O wygodnym płaceniu – niezbędnik nowoczesnego konsumenta. Partnerem merytorycznym i finansowym tego cyklu jest organizacja płatnicza”