Firmy energetyczne zaoferują nam taryfy dynamiczne. Duża rewolucja w branży energetycznej i – w przyszłości – także w naszych rachunkach za prąd. Od soboty 24 sierpnia najwięksi sprzedawcy energii elektrycznej w Polsce są zobowiązani do oferowania gospodarstwom domowym taryf dynamicznych. Osoby wyposażone w liczniki zdalnego odczytu (LZO), zyskają możliwość zmiany sposobu rozliczania zakupu energii elektrycznej. Nowy model rozliczeń – o ile ktoś go wybierze – umożliwi elastyczne zarządzanie zużyciem energii w oparciu o różne ceny energii w różnych godzinach. Ale czy będą na chętni do skorzystania z tej rewolucji?
Taryfy dynamiczne (zwane w branży TOU – Time of Use) wprowadzają zmienne ceny energii elektrycznej w zależności od pory dnia (a także innych czynników, jak np. obciążenie sieci, czy poziom produkcji energii ze źródeł odnawialnych). To istna rewolucja w porównaniu do tradycyjnych taryf stałych, gdzie cena jednostki energii pozostaje niezmienna przez cały czas. Powód tworzenia taryf dynamicznych jest oczywisty: potrzeba zapewnienia stabilności i efektywności energetycznej, a pisząc bardziej po ludzku – wypłaszczania różnic w popycie na energię pomiędzy różnymi porami doby.
- Wymarzony moment, żeby inwestować w fundusze obligacji? Podcast z Pawłem Mizerskim [POWERED BY UNIQA TFI]
- Nowe funkcje terminali płatniczych. Jak biometria zmieni świat naszych zakupów? [POWERED BY FISERV]
- BaseModel.ai od BNP Paribas: najbardziej zaawansowana odsłona sztucznej inteligencji we współczesnej bankowości!? [POWERED BY BNP PARIBAS]
Głównym celem taryf dynamicznych jest zachęcenie użytkowników energii do zmiany nawyków, by zmniejszyć obciążenie sieci energetycznej w godzinach szczytu oraz lepiej wykorzystać nadwyżki energii produkowanej z odnawialnych źródeł. Celem ma być przeniesienie części zużycia prądu na godziny o mniejszym obciążeniu. Dzięki zmiennym cenom konsumenci mogą obniżyć swoje rachunki za energię, korzystając z tańszej energii dostępnej w godzinach poza szczytem. Ci, którzy nie oszczędzają – płacą z kolei więcej za energię.
Oznacza to, że świadome planowanie zużycia energii, np. uruchamianie urządzeń o dużym poborze mocy (pralki czy zmywarki) w godzinach, gdy obciążenie sieci jest mniejsze, może prowadzić do znacznych oszczędności w wysokości rachunków. W miarę jak konsumenci stają się bardziej świadomi możliwości oszczędzania dzięki taryfom dynamicznym, wzrasta także ich motywacja do zmiany nawyków.
Zalety i wady taryf dynamicznych
Wprowadzenie zmiennych stawek za energię elektryczną może być zarówno korzystne, jak i problematyczne dla konsumentów, w zależności od ich indywidualnych potrzeb i możliwości zmian w konsumpcji energii. Jakie są najważniejsze zalety i wady taryf dynamicznych? Co warto wziąć pod uwagę przed podjęciem decyzji o zmianie sposobu rozliczania energii, gdy firma energetyczna nam to zaproponuje?
Oszczędności na rachunkach za prąd. Konsumenci mogą obniżyć swoje rachunki za prąd, przenosząc zużycie energii na godziny poza szczytem, gdy ceny są niższe. Odpowiednie zarządzanie zużyciem energii, polegające na świadomym przesuwaniu działań wymagających dużego zużycia energii na okresy z niższymi stawkami, może w dłuższej perspektywie przynieść znaczne oszczędności, zwiększając jednocześnie efektywność energetyczną gospodarstwa domowego.
Efektywniejsze zarządzanie zużyciem energii. Taryfy dynamiczne zachęcają do bardziej świadomego korzystania z energii, skłaniając konsumentów do planowania zużycia w taki sposób, aby unikać korzystania z energii w najdroższych godzinach. Dzięki temu zmniejsza się obciążenie sieci energetycznej, co jest szczególnie ważne w momentach najwyższego zapotrzebowania na energię. Przez przesunięcie zużycia na godziny, kiedy energia jest tańsza i często pochodzi z odnawialnych źródeł, taryfy dynamiczne przyczyniają się do większego wykorzystania energii wytwarzanej z takich źródeł.
Wsparcie dla energii odnawialnej. Dzięki elastycznym taryfom, konsumenci mają możliwość lepszego dostosowania swojego zużycia energii do tych okresów, w których dostępna jest energia z odnawialnych źródeł, takich jak energia wiatrowa, słoneczna czy wodna. Kiedy produkcja energii z OZE jest na wysokim poziomie, taryfy dynamiczne mogą oferować niższe ceny, co zachęca do jej intensywniejszego wykorzystania właśnie w tych momentach. To pomaga w optymalnym wykorzystaniu dostępnej energii, minimalizując straty i ograniczając potrzebę korzystania z rezerwowych, bardziej emisyjnych źródeł energii.
Zmienność kosztów. To jedno z głównych wyzwań związanych z taryfami dynamicznymi. W przeciwieństwie do stałych taryf, gdzie cena energii jest przewidywalna i jednolita przez cały dzień, taryfy dynamiczne wprowadzają różnorodne stawki, które mogą zmieniać się w zależności od pory dnia, obciążenia sieci, a nawet warunków pogodowych. To oznacza, że ceny energii mogą stać się trudniejsze do przewidzenia. Dlatego ważne jest, aby konsumenci byli dobrze poinformowani i świadomi, jak planować zużycie energii, aby w pełni wykorzystać potencjał taryf dynamicznych, unikając przy tym niespodziewanie wysokich kosztów.
Konieczność aktywnego zarządzania zużyciem energii. Taryfy dynamiczne wymagają aktywnego zarządzania zużyciem energii co oznacza, że konsumenci muszą regularnie monitorować i planować, kiedy i jak korzystają z energii. Aby maksymalizować oszczędności, trzeba unikać korzystania z energii w godzinach szczytu, kiedy ceny są najwyższe, i przenosić zużycie na tańsze godziny. Dla osób z mniej elastycznym harmonogramem dnia, na przykład pracujących w stałych godzinach, może to być wyzwaniem, ponieważ nie zawsze mają możliwość dostosowania swoich codziennych czynności do zmiennych stawek energii.
Potrzeba odpowiedniego sprzętu. Skorzystanie z taryf dynamicznych nie jest możliwe bez odpowiedniego sprzętu, przede wszystkim liczników zdalnego odczytu (LZO). Liczniki te umożliwiają bieżące monitorowanie zużycia energii i automatyczne przekazywanie danych o zużyciu do dostawcy energii, co jest kluczowe dla dokładnego naliczania opłat według zmiennych stawek. Dodatkowo, aby w pełni wykorzystać potencjał taryf dynamicznych, niektórzy konsumenci mogą potrzebować dodatkowych urządzeń do automatyzacji zużycia energii, takich jak inteligentne termostaty, programowalne gniazdka czy systemy zarządzania domem (smart home).
Te urządzenia pomagają optymalizować zużycie energii w czasie rzeczywistym, dostosowując je do tańszych okresów taryfowych. Inwestycje te, choć mogą prowadzić do długoterminowych oszczędności, mogą być trudne do uzasadnienia dla osób, które nie są pewne, czy zdołają dostatecznie wykorzystać korzyści wynikające z taryf dynamicznych. Poza tym nie wszyscy konsumenci mogą być gotowi lub chętni do zainwestowania w nowoczesne technologie, co może ograniczyć ich dostęp do taryf dynamicznych.
Dla kogo taryfy dynamiczne mogą być korzystne?
Aby w pełni skorzystać z korzyści, jakie oferują taryfy dynamiczne, niezbędne jest dopasowanie stylu życia i nawyków związanych z zużyciem energii do zmiennych stawek cenowych. Taryfy te mogą być szczególnie korzystne dla określonej grupy użytkowników, którzy posiadają odpowiednie możliwości oraz motywację do elastycznego zarządzania swoim zużyciem energii. Poniżej przedstawiam profil idealnego użytkownika taryf dynamicznych, który może maksymalizować oszczędności i korzyści wynikające z tego modelu rozliczeń.
Przede wszystkim, idealnym użytkownikiem będzie ktoś, kto ma możliwość przenoszenia zużycia energii na godziny poza szczytem, kiedy ceny są najniższe. Może to być osoba pracująca zdalnie, freelancer, emeryt, lub ktoś, kto ma elastyczne godziny pracy, co pozwala na przykład na korzystanie z pralki, zmywarki, czy ładowania samochodu elektrycznego w godzinach nocnych lub wczesnym rankiem. Tacy użytkownicy mogą w pełni wykorzystać niższe stawki taryf dynamicznych, maksymalizując oszczędności na rachunkach za prąd.
Dodatkowo, profil idealnego użytkownika obejmuje osoby, które są technologicznie zaawansowane lub chętne do korzystania z nowych technologii. Korzystanie z taryf dynamicznych może wymagać monitorowania zużycia energii oraz instalacji urządzeń do automatyzacji, takich jak inteligentne termostaty czy programowalne gniazdka. Użytkownicy, którzy są otwarci na technologie smart home i mają ochotę na inwestowanie w dodatkowe urządzenia, będą lepiej przygotowani do pełnego wykorzystania korzyści płynących z taryf dynamicznych.
Kolejną grupą, dla której taryfy dynamiczne mogą być korzystne, są właściciele domów z odnawialnymi źródłami energii, takimi jak na przykład panele fotowoltaiczne. Mogą oni lepiej dopasować swoje zużycie energii do produkcji własnej energii, maksymalizując wykorzystanie energii z OZE w momentach, kiedy ceny na rynku są niskie, a nadwyżki mogą być sprzedawane po korzystniejszych stawkach.
Warto również zaznaczyć, że taryfy dynamiczne będą atrakcyjne dla osób, które są świadome ekologicznie i pragną przyczynić się do redukcji emisji CO2. Dzięki możliwości lepszego zarządzania zużyciem energii i korzystania z energii pochodzącej z odnawialnych źródeł, idealny użytkownik taryf dynamicznych może nie tylko oszczędzać pieniądze, ale także przyczyniać się do ochrony środowiska.
Podsumowując, taryfy dynamiczne będą najbardziej korzystne dla osób elastycznych, technologicznie zaawansowanych, ekologicznie świadomych oraz tych, którzy są gotowi zainwestować czas i środki w optymalizację swojego zużycia energii.
Ile kosztuje prąd w taryfach dynamicznych?
Wprowadzenie taryf dynamicznych na polskim rynku energii przynosi zarówno potencjalne korzyści, jak i wyzwania, które warto dokładnie rozważyć przed podjęciem decyzji o zmianie sposobu rozliczania energii. Przeanalizować swoje potrzeby, styl życia oraz możliwości techniczne, aby upewnić się, że taryfa dynamiczna będzie dla nas korzystna. Tak czy owak – jeśli jesteś osobą zastanawiającą się nad możliwościami obniżenia rachunku za prąd – warto będzie zajrzeć na stronę swojej firmy energetycznej i sprawdzić jakie taryfy dynamiczne zaoferuje.
Ceny w ramach tego typu ofert będą zapewne odnosiły się do cen rynkowych prądu obowiązujących na Towarowej Giełdzie Energii. Są tam publikowane zarówno ceny dzienne, jak i takie, które zmieniają się z godziny na godzinę. Można je sprawdzić tutaj. Zerknąłem na ceny energii na TGE z jednego z ostatnich dni. Jakie ceny zobaczyłem?
Od północy do godziny 5:00 rano energia kosztowała 200-400 zł za MWh (czyli 20-40 gr. za kWh). O 6:00 cena podskoczyła do 500 zł za MWh, a potem z godziny na godzinę rosła, by o 9:00 osiągnąć 750 zł za MWh (czyli 75 gr. za kWh). Potem znów było 200-400 zł za MWh aż do godzin wieczornych, gdy prąd znów podrożał. Między 19:00 a 21:00 cena rynkowa wyskoczyła do 1000-1200 zł za MWh, czyli ponad 1 zł za kWh.
Jak więc widać, ceny rynkowe energii w skali tego, konkretnego dnia, w zależności od godziny, wahały się od 14 gr za kWh do 1,15 zł za kWh, a więc – gdyby to przełożyć bezpośrednio na taryfę dynamiczną firmy energetycznej, mówimy o możliwości kupowania energii 10x taniej lub 10x drożej. Jeśli przyjmiemy, że dana rodzina zużywa rocznie 4000 kWh energii, to wartość rynkowa tej energii mogłaby wynosić 600 zł albo 4600 zł, w zależności od tego, kiedy ją kupimy.
Oczywiście, nie da się całego zużycia energii przenieść na „tanie” godziny, ale przy założeniu, że 30% zużycia jesteśmy w stanie przenieść na pory o najniższych cenach, a za resztę płacimy uśrednioną cenę rynkową, czyli 50-70 gr za kWh – jesteśmy w stanie zaoszczędzić 500-750 zł w skali roku. Dużo? Mało?
Taryfy dynamiczne na razie nie będą jeszcze popularne, bo do końca roku konsumenci mogą płacić zamrożoną cenę za prąd – 50 gr za plus opłaty dystrybucyjne i podatki. Ale po wejściu do „użytku” – zapewne w przyszłym roku – taryf Urzędu Regulacji Energetyki – zapewne znajdą się chętni, by wypróbować możliwość kupowania części prądu np. tylko po 15 gr za kWh zamiast po „urzędowej” cenie z taryfy URE.
Czytaj więcej o tym: Zamrożenie cen energii i bon energetyczny. Oto wszystko, co musisz wiedzieć o rachunkach za energię elektryczną w drugim półroczu 2024 r.
Taryfy dynamiczne mogą być w przyszłości ciekawym pomysłem dla posiadaczy fotowoltaiki z magazynem energii w komplecie. Można wtedy produkować darmowy prąd ze słońca, część zużywać, zaś część ładować do magazynu energii, a potem – np. wieczorem – wykorzystać częściowo energię z magazynu, a częściowo ją sprzedać po wysokiej cenie.
Rewolucja taryf dynamicznych już nadchodzi. W ciągu kilku najbliższych lat z pewnością „dotknie” każdego z nas. To całkowite przeciwieństwo tego, co czego władze przyzwyczaiły nas w ostatnich latach, czyli zamrożonych cen energii i braku konieczności przejmowania się, czy zużywamy jej dużo czy mało.
zdjęcie tytułowe: Geralt/Pixabay