Collegium Humanum? Collegium Tumanum? Nie wszyscy idą na skróty. Najlepsze uczelnie na świecie znane są nie tylko z historycznej renomy, ale również ze światowej klasy absolwentów i „mocy” swoich dyplomów. Otwierają drzwi do ekskluzywnej sieci kontaktów oraz dobrych zarobków. Czy, przygotowując się do matury, warto rozważyć… eksport swoich „mocy intelektualnych” do miejsca, gdzie uniwersytet czy politechnika kosztuje krocie, ale daje globalne możliwości? Ile może kosztować najlepsza uczelnia na świecie? I jak za nią… nie płacić?
Prestiżowe uczelnie, takie jak Harvard, MIT czy Stanford, słyną z własnych programów akademickich, wybitnej kadry naukowej oraz znaczącego wkładu w badania i innowacje. Od dawna kształcą liderów w różnych dziedzinach, od technologii i nauk ścisłych po politykę i sztukę. Absolwenci tych uniwersytetów często stają się wpływowymi postaciami, prezesami największych globalnych koncernów, politykami – co w pewnym sensie jest świadectwem jakości otrzymanego wykształcenia i kontaktów.
- Pięć lat PPK. Ile zarobili ci, którzy na początku zaryzykowali? Gdzie (dzięki PPK i nie tylko) jesteśmy na drodze do dodatkowej emerytury? Słodko-gorzko [WYCISKANIE EMERYTURY BY UNIQA TFI]
- Ile złota w portfelu w obecnych czasach? Jaki udział powinien mieć żółty kruszec w naszych inwestycjach? Są nowe wyliczenia analityków [STAĆ CIĘ NA ZŁOTO BY GOLDSAVER]
- Zdjęcia w smartfonie: coraz częściej pierwszy krok do… zakupów. Czy pożyczki „na fotkę” będą hitem sezonu zakupowego? Bać się czy cieszyć? [BANKOWOŚĆ PRZYSZŁOŚCI BY VELOBANK]
Polska jest krajem, w którym jakość kształcenia – patrząc przez pryzmat globalnych rankingów – nie powala, choć przecież jesteśmy krajem szanowanym na świecie za wykształconą kadrę pracowniczą. Jednak najlepsi uczniowie coraz częściej poważnie rozważają studia w Maastricht, na uniwersytetach brytyjskich albo amerykańskich. O ile ich rodzice mają wystarczające możliwości finansowe, bo najlepsze uczelnie na świecie są też najdroższe.
Najlepsza uczelnia na świecie? Kto takie wybiera i ile kosztuje nauka?
Jakie to uczelnie? Na podstawie jakich kryteriów zostały wybrane? Na te pytania odpowiada m.in. ranking najlepszych uniwersytetów świata przygotowany przez brytyjski magazyn „Times Higher Education”. W zestawieniu znalazło się 1904 instytucji edukacyjnych ze 108 krajów. Ranking opracowywano na podstawie 18 kryteriów, w tym jakości nauczania, standardów badań naukowych i międzynarodowych czy perspektyw absolwentów.
Polskie uczelnie nie znalazły się w światowej czołówce. Trzy najlepsze z nich – Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Uniwersytet Warszawski oraz Wrocławski Uniwersytet Medyczny – zostały sklasyfikowane w przedziale miejsc 601-800. Łódzki Uniwersytet Medyczny znalazł się w grupie 801-1000, a pozostałe polskie uczelnie uplasowały się poniżej tysięcznego miejsca w rankingu. A kto jest na topie? Oto najlepsze uczelnie na świecie.
>>> University of Oxford – Uczelnia jedna z najstarszych i najbardziej renomowanych na świecie. Prestiż, ale także bogata historia i tradycja edukacyjna sprawiają, że Oxford wyróżnia się na globalnej mapie akademickiej. Koszty studiowania są stosunkowo wysokie i wahają się w przedziale od 170 000 zł do 250 000 zł rocznie dla studentów międzynarodowych. Na oxfordzki uniwersytet uczęszczały persony takie jak: Steven Hawking (wybitny fizyk teoretyczny, znany ze swoich prac nad czarnymi dziurami i teorią względności), Margaret Thatcher (pierwsza kobieta-premier Wielkiej Brytanii, znana z reform gospodarczych i politycznych) oraz J.R.R. Tolkien (brytyjski pisarz oraz profesor filologii klasycznej, autor m.in Władcy Pierścieni).
>>> Stanford University – Położony w sercu Doliny Krzemowej – znany jako wylęgarnia innowacji i przedsiębiorczości. Ta uczelnia, z czesnym wynoszącym około 240 000 zł rocznie, jest domem wybitnych programów inżynieryjnych i biznesowych. Wielu nazywa uniwersytet epicentrum przyszłych liderów technologicznych i przedsiębiorców. Osoby, które studiowały w Stanford, to: Sergrey Brin i Larry Page (współzałożyciele Google) oraz Reed Hastings (współzałożyciel Netflixa). Na uczelni był również znany wszystkim Elon Musk – studiował tam jednak tylko przez 2 dni.
>>> Massachusetts Institute of Technology (MIT) – To najbardziej innowacyjna uczelnia na świecie, specjalizująca się przede wszystkim w technologii. Czesne wynosi około 334 000 zł rocznie. To właśnie tu po raz pierwszy odkryto gen raka u człowieka oraz pierwszy elektroniczny komputer cyfrowy komunikujący się z użytkownikiem w czasie rzeczywistym. Na MIT uczyli się m.in: Buzz Aldrin (astronauta, który uczestniczył w pierwszym lądowaniu na Księżycu), Kofi Annan (były sekretarz generalny ONZ) i Shirley Ann Jackson (amerykańska fizyczka, członkini amerykańskiego stowarzyszenia naukowego fizyków).
>>> Harvard University – Najstarsza i najbardziej znana amerykańska uczelnia. Kojarzona przede wszystkim z imponującą listą absolwentów – uniwersytet wykształcił 7 prezydentów USA oraz 150 laureatów nagrody Nobla. Harvard posiada 79 bibliotek, które mieszczą około 3,5 miliona dzieł w ponad 100 językach – materiałów dydaktycznych z całą pewnością nie brakuje. Czesne na tej uczelni wynosi około 240 000 zł rocznie.
>>> University of Cambridge – Założona w 1209 r. uczelnia jest drugą najstarszą uczelnią w Wielkiej Brytanii. Z uniwersytetem związanych jest 110 laureatów nagrody Nobla – większość z fizyki, chemii i medycyny. Za naukę w placówce zapłacimy od 113 000 zł do 210 000 zł. Popularne persony, które uczęszczały do Cambridge to: Isaac Newton (wybitny matematyk, fizyk i astronom – jego prace nad grawitacją i rachunkiem różniczkowym ustanowiły podwaliny dla nauki i przyczyniły się do zrewolucjonizowania całego świata), Charles Darwin (słynny biolog i autor teorii ewolucji) oraz Sam Mendes (brytyjski reżyser filmowy).
Czym różnią się najlepsze uczelnie na świecie od polskich? Za to płacimy?
Studia za granicą to coraz popularniejsze rozwiązanie wśród młodych osób. Średnia liczba aplikantów z Polski na uczelnie za granicą zwiększa się co roku o około 15%. Z czego to wynika?
Po pierwsze, dużo większe spektrum zajęć praktycznych, co jest cenione wśród studentów. W odróżnieniu od polskich szkół, renomowane uniwersytety w Europie i na świecie kładą bardzo duży nacisk na praktyczne metody kształcenia, skupiając się na rozwijaniu umiejętności bezpośrednio przydatnych w przyszłej karierze zawodowej.
Po drugie, statystycznie po ukończeniu szkoły za granicą zarabia się dużo więcej. Według Goldman Recruitment absolwenci studiów zagranicznych mogą liczyć w Polsce na zarobki średnio o 70% wyższe niż pozostali.
Po trzecie, siatka kontaktów. Wybierając studia za granicą (szczególnie w krajach takich jak Wielka Brytania i USA), zyskujemy znajomości praktycznie z całego świata. A to oznacza, że możemy pracować na całym świecie i czerpać z globalnych doświadczeń naszych znajomych. To też przekłada się na wynagrodzenie.
Po czwarte, dostęp do stypendiów. Jeżeli już dostaniemy się na prestiżowe studia za granicą, to warto postarać się o stypendia, które są dużo fajniejsze niż w Polsce. Uczelnie oferują wiele „nagród” dla bystrych studentów, które mogą pokryć część lub nawet wszystkie koszty edukacji – i nie tylko. Przykładem może być Gates Cambridge Scholarship, które pokrywa pełne koszty studiów (w tym czesne, zakwaterowanie i utrzymanie).
Czesne to nie wszystko, koszty życia w najsłynniejszych ośrodkach uniwersyteckich świata też są wysokie. Opłaty za utrzymanie w największych stolicach europejskich, w których znajdują się prestiżowe uniwersytety, np. w Amsterdamie, Rzymie czy Paryżu, mogą być nawet kilkukrotnie wyższe od wydatków w Polsce.
Szacuje się, że w tych miastach student miesięcznie wydaje ok. 1200 euro, nie licząc kosztów samego studiowania. Jeśli doliczyć do tego roczne czesne w wysokości od kilku do nawet kilkudziesięciu tysięcy euro miesięcznie, kwoty mogą odstraszać.
Proces aplikacyjny na zagraniczne uniwersytety jest bardziej złożony i wymagający niż w przypadku polskich uczelni. Z reguły rozpoczyna się on wcześniej i obejmuje szerszy zakres wymaganych dokumentów. Na przykład, aplikując do instytucji w Stanach Zjednoczonych czy Wielkiej Brytanii, kandydaci muszą przedłożyć listy polecające od nauczycieli, eseje motywacyjne oraz certyfikat potwierdzający biegłość znajomości języka angielskiego.
Wymagane może być również złożenie profesjonalnie przygotowanego życiorysu (CV). Dodatkowo na niektóre specjalistyczne kierunki studiów trzeba zdać egzaminy wstępne: np. dla aspirujących na studia medyczne w Irlandii konieczne jest zdanie testu HPAT, we Włoszech – IMAT, natomiast w Wielkiej Brytanii kandydaci muszą stawić czoła testom BMAT lub UCAT. Szczególnie ciężko dostać się do „złotej piątki”, gdzie odsetek przyjętych osób w stosunku do aplikujących wynosi zazwyczaj 5-15%.
Pewnym „zamiennikiem” studiowania za granicą jest dla studentów polskich uczelni skorzystanie z możliwości, jakie dają stypendia, np. program Erasmus+, który można połączyć ze stażem zawodowym. Więcej o fenomenie rankingów i „najlepszych” szkół średnich w Polsce dowiecie się klikając ten link.
Źródło zdjęcia: Screenshot, Webinar Scalable: PZU&Educat
Koszty życia i studiowania za granicą: Ile zapłacimy za „zwykłe” uczelnie?
Dużo zależy od kraju, do którego potencjalnie chcielibyśmy wyjechać. Jeśli interesuje nas darmowa edukacja, powinniśmy udać się do Danii. Wówczas nasze wydatki będą wiązały się jedynie z koniecznością sfinansowania kosztów życia – 4000 – 5000 zł miesięcznie. Wadą kształcenia się w Danii jest stosunkowo niska dostępność kierunków anglojęzycznych, co również musimy wziąć pod uwagę.
Kolejną zarówno atrakcyjną kosztowo, jak i popularną destynacją wśród studentów jest Holandia. Za rok nauki powinniśmy zapłacić od 8000 zł do 13 000 zł. Koszty życia są bardzo podobne do tych w Danii, a dostępność kierunków anglojęzycznych jest niemalże gwarantowana. Analogicznie jest w Irlandii.
Trochę drożej jest we Włoszech i w Hiszpanii, gdzie za rok nauki możemy zapłacić nawet 70 000 zł. Do tego dochodzą jeszcze koszty życia, które również zbliżone są do wcześniej wymienionych 6000 zł miesięcznie. Zdecydowanym plusem obydwu tych miejsc jest z całą pewnością bardzo sympatyczny klimat. Z kolei do wad zalicza się średnia dostępność kierunków anglojęzycznych, więc w niektórych przypadkach już w liceum musimy zacząć uczyć się języka włoskiego lub hiszpańskiego.
Jeszcze drożej jest w USA, gdzie rok nauki na „zwykłych” uczelniach będzie wiązał się z kosztami w granicach 52 000 – 175 000 zł rocznie. Najdrożej w zestawieniu wypadają brytyjskie uczelnie, które rocznie ściągną z naszego portfela od 66 000 zł do 175 000 zł. Z kosztami życia niestety również nie jest kolorowo, jeśli przez miesiąc chcemy utrzymać się w Anglii, nasz miesięczny budżet powinien wynosić co najmniej 9000 zł.
A jeśli uda nam się przebić barierę intelektualną (egzaminy lub rozmowy kwalifikacyjne) i finansową? Można się poczuć jak obywatel świata. Uczelnie na całym świecie zazwyczaj gromadzą w swoich placówkach od 20% do 40% zagranicznych studentów – nie będziemy więc jedyni.
Źródło zdjęć: Screenshot, Webinar Scalable: PZU&Educat
Najlepsza uczelnia na świecie dostępna dla każdego?
Wybór między studiami w Polsce i za granicą zależy od wielu czynników, które każdy kandydat powinien rozważyć, zważając na swoje osobiste i zawodowe cele. Studia w Polsce oferują solidną edukację w stosunkowo przystępnych kosztach, zarówno pod względem czesnego, jak i utrzymania. O tym, ile kosztuje „państwowa” edukacja w Polsce od przedszkola do Opo… do studiów, pisałem tutaj. To nie są małe pieniądze, ale wyższe wykształcenie – zwłaszcza techniczne – wciąż daje w Polsce wyższe wynagrodzenie.
Studia zagraniczne otwierają drzwi do globalnych możliwości, oferując dostęp do różnorodnych kultur, nowych metod nauczania i międzynarodowych sieci kontaktów. Edukacja za granicą będzie jednak związana z wyższymi kosztami oraz wymaga adaptacji do nowego środowiska i systemu edukacyjnego – do tego dochodzi jeszcze rozłąka z rodziną. Ma to sens w sytuacji, gdy planujemy również pracę za granicą. Płacenie za studia kilku tysięcy euro lub dolarów miesięcznie może się zwrócić, gdy będziemy zarabiali w euro i dolarach.
Choć to oczywiście nie jest zasada. W Polsce osoby po zagranicznych studiach mają łatwiejszy dostęp do stanowisk menedżerskich, konkurencja jest mniejsza niż na Zachodzie, nie ma bariery „narodowościowej” (w wielu krajach obcokrajowiec musi być znacznie lepszy od „tubylca”, żeby wygrać z nim wyścig o pracę). Wygląda to trochę tak, jak po upadku komunizmu ze znajomością języków obcych. Jeśli ktoś je znał (bo się uczył np. za granicą), to z marszu zostawał dyrektorem firmy albo wchodził do zarządu.
Zarówno studia w Polsce, jak i za granicą mogą zapewnić cenne doświadczenia i umiejętności, które będą fundamentem dla przyszłej kariery. Niezależnie od wybranej ścieżki, najważniejsze jest zaangażowanie w proces nauki i wykorzystanie dostępnych możliwości rozwoju – a nie tylko „renomowana uczelnia”.
Bariera finansowa nie zawsze jest decydująca. Wiele uczelni, takich jak np. Yale University, słynący z wyjątkowego poziomu nauk prawniczych i humanistycznych, oferuje uczniom system czesnego, które jest uzależnione od sytuacji majątkowej. Yale znajduje się na 10 miejscu, pośród najlepszych uczelni na świecie.
Inna placówka, która oferuje opłaty czesnego w zależności od sytuacji finansowej rodziny studenta, jest Amherst College w Stanach Zjednoczonych. Amherst College nie jest tak znany jak uczelnie z Ivy League, a również stosuje politykę pomocy finansowej opartej na potrzebach – zjawisko to nie występuje więc jedynie wśród topowych, renomowanych uniwersytetów.
Studiowanie za granicą to niekoniecznie kwestia bardzo wysokiego budżetu. Konieczna jest znajomość języka angielskiego lub hiszpańskiego i bazowy poziom wiedzy, który sytuuje nas w 2-3% najlepszych uczniów w naszej szkole. Przyda się ukończenie bardzo dobrego polskiego liceum z maturą międzynarodową i dobry wynik na maturze. A potem dobry wynik na rozmowie kwalifikacyjnej lub egzaminie i walka o stypendium. I najlepsza uczelnia na świecie może stanąć otworem. Na przeciwnym końcu szali są ci, którzy wybiorą jakieś Collegium Tumanum…
Źródło zdjęcia tytułowego: Freepik