Jedni się jej boją jako potencjalnych drzwi do nadmiernych zobowiązań. Inni uważają, że jest im niepotrzebna, bo przecież są odroczone płatności. Tymczasem karta kredytowa może być po prostu zabezpieczeniem domowego cash-flow. To darmowy kredyt, ale tylko pod warunkiem, że karty kredytowej rozsądnie używasz. Rozsądnie, więc jak?
Karta kredytowa może być zarówno przydatnym narzędziem finansowym, jak i źródłem problemów, jeśli nie używa się jej w sposób odpowiedzialny. Jak rozsądnie korzystać z karty kredytowej, aby uniknąć komplikacji finansowych i wykorzystać jej zalety? O tym jest ten tekst.
- Kiedy warto zmienić sprzedawcę energii? Komu to się może opłacić? I czy teraz – mimo zamrożenia cen – może być na to dobry moment? Licytacja rusza [POWERED BY RESPECT ENERGY]
- Gdy domowy budżet się nie spina, trzeba nad nim popracować. Oto pięć sposobów na zwiększenie dochodów i pięć na ograniczenie wydatków! [POWERED BY RAIFFEISEN DIGITAL BANK]
- Świat stał się wyjątkowo niestabilny. Czy to powinno wpłynąć na nasze plany… emerytalne? Jak powinna wyglądać Twoja globalna emerytura? [POWERED BY SAXO BANK]
Od razu zaznaczam: nie jestem wielkim fanem kredytów, choć od czasu do czasu korzystam z rat zero procent. Zdarza mi się finansować kredytem większe inwestycje. Nawet jeśli mógłbym kupić mieszkanie za gotówkę, częściowo finansuję je kredytem. Pieniądza bankowego używam jako narzędzia do lepszego zarządzania domowymi aktywami. Choć – powtarzam – osobiście uważam, że co do zasady kredyt może być dobrym rozwiązaniem, o ile jest inwestycją.
A kart kredytowych mam w portfelu w tym momencie trzy. Miałem nawet pięć, ale z dwóch zrezygnowałem, bo zaczęły mnie zbyt wiele kosztować. Po co mi „kredytówki”? Bo to darmowy pieniądz, którego mogę użyć w potrzebie bez wypełniania formularzy, składania wniosków kredytowych i przeszukiwania ofert. Po prostu mam do dyspozycji podręczny pieniądz „na wszelki wypadek”, który daje mi cash-flow na tyle duży, że nie muszę trzymać zbyt wiele pieniędzy na koncie osobistym – mogę te pieniądze korzystnie ulokować na wyższy procent niż zero.
Dlaczego aż trzy karty kredytowe? Tu też chodzi w dużej części o optymalizację – lubię mieć porządek w finansach i kontrolować wydatki. Ponieważ część codziennych wydatków finansuję kartami kredytowymi, to używam innej do codziennych wydatków (dzięki temu łatwiej mi je skatalogować, bo są w jednym miejscu), innej do wydatków związanych z prowadzeniem „Subiektywnie o Finansach”, a jeszcze innej do większych inwestycji prywatnych.
Kto wie, na czym polega karta kredytowa, ten się Samcikowi nie dziwi (starsi wiedzą, młodsi czytelnicy być może niekoniecznie). Mechanizm działania karty kredytowej jest taki, że do pewnego momentu ten pieniądz jest za darmo. Płaci się ewentualnie tylko za posiadanie karty (z reguły pewien poziom transakcji powoduje, że karta jest bezpłatna). Okres bezodsetkowy wynosi zwykle ponad 50 dni. Zatem przez 30 dni robię zakupy, potem bank wysyła mi wyciąg i mam jeszcze ponad 20 dni, żeby spłacić kartę.
I zwykle tak właśnie robię – staram się spłacić karty kredytowe przed końcem okresu bezodsetkowego. Jeśli mam jakiś problem z cash-flow, to wchodzę w okres odsetkowy, ale taki dług staje się natychmiast priorytetowy do spłaty. Karta kredytowa staje się narzędziem niebezpiecznym dla domowych finansów wtedy, gdy pozostaje niespłacona przez dłuższy czas, zaś zadłużenie na niej się roluje z miesiąca na miesiąc. Wtedy rzeczywiście to może być droga do finansowych kłopotów.
Limity na moich kartach mam ustawione na rozsądnym poziomie – nie za niskim (by karta rzeczywiście spełniała warunek rezerwy finansowej) i nie za wysokim (żeby nie kusiło wejście w większe zobowiązania). Używając pieniędzy banku, nie używam moich (one w tym czasie pracują i generują odsetki). Jednocześnie staram się, by nie płacić odsetek (o ile nie muszę). Bank zarabia na prowizjach od sklepów pobieranych przy transakcjach (tzw. interchange fee).
Dlaczego nie wystarczają mi odroczone płatności (czyli tzw. BNPL, „kup teraz, zapłać później”), które ostatnio są coraz popularniejsze? Owszem, ich mechanizm jest podobny do karty kredytowej – kupuję teraz, ale płacę dopiero miesiąc lub dwa miesiące później, bez żadnych odsetek. Kredyt zamienia się na odsetkowy dopiero w momencie, gdy nie zapłacę za zakupy po ustalonym czasie. Ale dostawców usług BNPL jest wielu, każdy osobno bada moją zdolność kredytową, u każdego mam inny termin płatności – jest z tym więcej bałaganu. Karta kredytowa jest łatwiejsza do „upilnowania”.
Nie każdy do karty kredytowej się „nadaje”. Jeśli ktoś nie ma dyscypliny finansowej i nie może się powstrzymać przed wydaniem wszystkich pieniędzy, które ma aktualnie do dyspozycji, to powinien mieć tych pieniędzy do dyspozycji możliwie jak najmniej (warto wtedy ustawić dzienne i tygodniowe limity wydatków oraz unikać debetów, kart kredytowych, odroczonych płatności). Ale dla większości ludzi karta kredytowa może być wygodnym i elastycznym narzędziem pozwalającym optymalizować domowy budżet.
Karta kredytowa coraz częściej wiąże się z kosztami. O ile nie są one zbyt wysokie, można je traktować jako koszt uelastycznienia domowego cash-flow. Oczywiście najlepiej, gdy karta jest za darmo. Jak rozsądnie używać karty kredytowej? Zobacz „Szkołę jazdy z kartą kredytową” przygotowaną przez BNP Paribas Bank Polska. Zapraszam do obejrzenia pierwszego odcinka. Zaś tutaj znajdziecie odcinek drugi. A poniżej lista najważniejszych zasad rozsądnego używania karty kredytowej:
1. Właściwie oszacuj limit wydatków na karcie. Limit wydatków nie powinien być ani za wysoki, ani za niski. Limit nie powinien przekraczać jedno-półtorakrotności dochodów budżetu domowego. Im wyższy limit, tym większe prawdopodobieństwo, że użyjemy tego limitu i nie będziemy w stanie spłacić karty.
2. Ustal, jakie są koszty związane z kartą. Najważniejsze są opłaty za używanie karty (i to pod jakimi warunkami można ich uniknąć). Na drugim miejscu jest koszt kredytu, gdybyśmy weszli w okres odsetkowy. Często są one w granicach maksymalnego możliwego oprocentowania (limit określa ustawa antylichwiarska).
3. Unikaj odsetek. Monitoruj na bieżąco saldo karty i na co wydajesz pieniądze (o ile karta nie leży w szufladzie „na wszelki wypadek”, tylko realnie jest używana). W przypadku aplikacji GOmobile od BNP Paribas Bank Polska wszystko widać jak na dłoni – w apce podana jest wykorzystana kwota, dokładna data i kwota minimalnej spłaty. Aby uniknąć odsetek, spłać pełne saldo karty przed terminem na wyciągu. Jeśli nie jest to możliwe, staraj się spłacić jak największą część długu, aby zminimalizować kwotę, od której naliczane są odsetki. Pamiętaj, żeby kartą kredytową nie wypłacać gotówki z bankomatu – od takich transakcji odsetki biegną od razu.
4. Ustaw powiadomienia o transakcjach i limity dzienne. Karty często mają możliwość ustawienia limitów transakcji – warto tę funkcję wykorzystać, by karta nie kusiła do wyższych wydatków niż niezbędne. Pamiętaj, że jeśli nie będziesz w stanie spłacić karty – dług stanie się „komercyjny”, czyli zacznie kosztować odsetki. Warto również korzystać z aplikacji bankowych, które umożliwiają otrzymywanie powiadomień o każdej transakcji.
5. Korzystaj z dodatkowych nagród. Wiele kart kredytowych oferuje programy lojalnościowe, punkty za zakupy lub ubezpieczenia podróży. Wykorzystuj te funkcje, aby maksymalnie wykorzystać możliwości swojej karty. Nie dość, że płacisz cudzym pieniądzem, i nie dość, że może on być darmowy, to jeszcze możesz dzięki używaniu karty uzyskać dodatkowe korzyści.
6. Zagwarantuj sobie odsetki od własnych pieniędzy. Karta – o ile używasz jej na bieżąco – „odciąża” własne pieniądze na koncie osobistym. Ma to sens, o ile skierujesz te pieniądze „do roboty” i będą one generowały odsetki. Wtedy używasz do zakupów cudzego pieniądza, a własny w tym czasie generuje odsetki.
Pamiętaj, że karta kredytowa nie jest źródłem dodatkowych pieniędzy, ale raczej narzędziem do zarządzania finansami. Unikaj wydawania więcej, niż możesz spłacić, aby nie popaść w kłopoty. Nieodpowiedzialne używanie karty kredytowej może prowadzić do problemów finansowych. Pamiętaj, aby zawsze spłacać saldo w całości, monitorować swoje wydatki i unikać nadmiernego zadłużenia. Wyciśnij z karty kredytowej wszystkie „soki”, ale bez narażania się na ryzyko związane z przekredytowaniem i pętlą zadłużenia.
—————————-
ZAPROSZENIE DO „SZKOŁY JAZDY Z KARTĄ KREDYTOWĄ”
Zobacz filmy z cyklu „Szkoła jazdy z kartą kredytową”. Nie tylko autem trzeba nauczyć się jeździć, zanim zacznie się go używać. Podobnie jest z kartą kredytową. Odpowiednio używana, może być wsparciem w codziennym zarządzaniu finansami. Jak to robić?
——————————-
ZAPISZ SIĘ NA NEWSLETTER „SUBIEKTYWNIE O ŚWI(E)CIE
Newsletter „Subiektywnie o Świ(e)cie i Technologiach” będziesz dostawać na swoją skrzynkę e-mail w każdy czwartek bladym świtem. Będzie to podsumowanie najważniejszych rzeczy, o których musisz wiedzieć ze świata wielkich finansów, banków centralnych, najpotężniejszych korporacji oraz nowych technologii.
Dzięki temu nie tylko dowiesz się, co się dzieje (to już wiesz z innych źródeł), ale też dlaczego się dzieje, jak może na Ciebie wpłynąć i dlaczego jest dla Ciebie ważne. Piszemy nasze newslettery zrozumiałym językiem, unikamy hermetycznych sformułowań i ekonomicznego, finansowego żargonu. Zapisz się tutaj.
—————————————
SŁUCHAJ PODCASTÓW „FINANSOWE SENSACJE TYGODNIA”
>>> CYBERNIEBEZPIECZEŃSTWA NA WAKACJACH: Wakacje to czas, w którym czyhają na nas specyficzne cyberniebezpieczeństwa. Jak kupować bilety na pociąg, samolot lub za hotel, żeby nie dać się okraść? Jakie niebezpieczeństwa czyhają na nas w hotelowych i publicznych sieciach wi-fi? Jak bezpiecznie korzystać z internetu na wakacjach? Te pytania zadaję gościniom kolejnego podcastu „Finansowe Sensacje Tygodnia” – a są nimi Julia Lisowska-Wenta (senior security analyst z zespołu ds. przeciwdziałania przestępczości) oraz Karolina Czwarno-Kos (leading security officer pionu bezpieczeństwa) z BNP Paribas Bank Polska. Zapraszam do posłuchania
>>> SZTUCZNA INTELIGENCJA W OBSŁUDZE KLIENTÓW BANKÓW: O rosnącej roli sztucznej inteligencji w obsłudze klientów banków oraz o rozbieżnościach pomiędzy bankowcami, która się powoli zaczyna rysować co do sposobu wykorzystania AI, mieliśmy w „Subiektywnie o Finansach” rozmowę z Anną Stepanów, Product Ownerką ds. Sztucznej Inteligencji i Analityki w BNP Paribas Bank Polska oraz Jarosławem Łachem, Tribe Liderem analityki danych w tym samym banku. Zapraszam do wysłuchania podcastu!
>>> JAKA KARTA NAJLEPSZA NA WAKACJE: Jan Szcząchor, chapter leader kart debetowych i rozwoju sprzedaży w BNP Paribas Bank Polska opowiada, czym różnią się między sobą karty debetowe, gdy używamy ich za granicą oraz jakie mogą mieć „przypięte” usługi dodatkowe, o których istnieniu czasem nawet nie wiemy. Jakie pułapki mogą nas spotkać, gdy płacimy rachunki za granicą oraz jak ich uniknąć? Przed jakimi pułapkami może nas uchronić nasz bank? Zapraszam do słuchania!
>>> KARTA PŁATNICZA DLA FANÓW TENISA I KINA: Gościem Ojca Redaktora „Subiektywnie o Finansach” była Izabela Bagłaj, starsza menedżerka ds. produktu bankowości detalicznej w BNP Paribas Bank Polska, która przeprowadziła nas przez tajniki tematycznych kart płatniczych. Całości rozmowy możesz posłuchać w podkaście „Finansowe Sensacje Tygodnia”.
>>> POLAK BOGATY JAK BRYTYJCZYK JUŻ ZA DEKADĘ?: Spojrzenie na stan i perspektywy rozwoju polskiej gospodarki. Jakie są szanse na to, że za kilka lat pod względem zamożności Polacy dogonią Brytyjczyków, Francuzów czy Niemców? Co w najbliższym czasie napędzać będzie polską gospodarkę: inwestycje czy konsumpcja? I jaka będzie w tym rola miliardów euro z KPO? O bliższą i dalszą przyszłość naszej gospodarki pytałem Michała Dybułę, głównego ekonomistę Banku BNP Paribas. Zapraszam do posłuchania.
>>> TRANSFORMACJA ENERGETYCZNA W FIRMIE Z POMOCĄ BANKU: Zmiany klimatyczne sprawiają, że proces przechodzenia z czarnej do zielonej energii staje się koniecznością. Ale czy w ostatnim czasie transformacja energetyczna nie wrzuciła wstecznego biegu? W jaki sposób przedsiębiorcy mogą wziąć udział w zielonej rewolucji i jak mogą im w tym pomóc banki? Co mogą zrobić politycy, by transformacja energetyczna nie stała się jedynie pustym hasłem? Przewodnikami po zielonych zmianach w podkaście „Finansowe Sensacje Tygodnia” byli Adam Hirny, dyrektor departamentu wsparcia transformacji energetycznej i Marta Jedlińska, dyrektorka departamentu CSR i zrównoważonych finansów w Banku BNP Paribas. Zapraszam do posłuchania!
Artykuły w ramach cyklu „Odpowiedzialne Finanse” znajdziesz na tej stronie.
—————————–
Niniejszy artykuł jest częścią cyklu edukacyjnego „Odpowiedzialne finanse”, który „Subiektywnie o Finansach” realizuje wspólnie z bankiem