Osoba, która założy Konto Mieszkaniowe, może liczyć nawet na 15% rocznej premii. Tak wysoki potencjalny zysk kusi, ale musimy pamiętać o obostrzeniach. Na co warto zwrócić uwagę? Czego nie wolno zrobić po skorzystaniu z programu i ile dokładnie wyniesie premia mieszkaniowa? Na te pytania znajdziecie odpowiedź poniżej
Już dwa banki oferują Konto Mieszkaniowe, czyli opcję preferencyjnego oszczędzania dla osób, które planują zakup swojego pierwszego mieszkania lub domu. Jako pierwszy otworzył taką możliwość Bank Pekao, a teraz o uruchomieniu Konta Mieszkaniowego poinformował Alior Bank. Mimo ograniczeń związanych z Kontem Mieszkaniowym oferta ta wygląda nieźle na tle innych możliwości oszczędzania antyinflacyjnego (no, może wyłączając obligacje skarbowe, które też są fajne).
- Bezpieczna szkoła i bezpieczne dziecko w sieci, czyli czego nie robić, by nie „sprzedawać” swoich dzieci w internecie? [POWERED BY BNP PARIBAS]
- Wybory w USA: branża krypto wstrzymała oddech. W świecie finansów to ona ma najwięcej do ugrania. Po wyborach nowe otwarcie? [POWERED BY QUARK]
- Pieniądze w rodzinie, jak o nich rozmawiać, żeby nie było niemiło? Natalia Tur i Maciej Samcik [POWERED BY BNP PARIBAS / MISJA OSZCZĘDZANIE]
Przypomnę w dwóch słowach, dlaczego Konto Mieszkaniowe jest fajne. Otóż do standardowego oprocentowania, które dostaniemy z banku, będzie dodawana premia, która ma pokryć utratę realnej wartości pieniądza. Ale liczonej tak, jakbyśmy chcieli za te pieniądze kupić mieszkanie. A więc premia będzie zależała od wskaźnika wzrostu cen mieszkań (lub od inflacji, jeśli będzie on niewielki).
Osoba zakładająca Konto Mieszkaniowe nie może mieć więcej niż 45 lat i może to być osoba niepełnoletnia – dolny limit to zaledwie 13 lat. Największą zaletą programu jest premia, jaką możemy otrzymać w zamian za regularne oszczędzanie. Ta premia wynieść nawet 15% rocznie (to maksymalny próg). Do tego otrzymujemy oprocentowanie z banku, które jest zwolnione z podatku Belki. Żeby załapać się na te bonusy, musimy przez minimum 3 lata odkładać miesięcznie między 500 a 2000 zł. W każdym roku możemy odpuścić jedną wpłatę.
Program brzmi naprawdę zachęcająco, ale ma kilka wykluczeń. Dlatego decyzja o przystąpieniu do Konta Mieszkaniowego powinna być dobrze przemyślana. Na bazie Waszych ostatnich komentarzy przygotowałam zestaw pytań wraz z odpowiedziami, które pomogą Wam w podjęciu decyzji.
Czytaj też: Pierwszy bank oferuje konto mieszkaniowe! Ile można zarobić?
Kto może założyć konto i jakie są ograniczenia?
Mam 40 lat, czy mogę założyć Konto Mieszkaniowe i oszczędzać przez najbliższe 10 lat? Tak, limit wiekowy dotyczy jedynie momentu, w którym zakładane jest konto. W dniu zakładania konta nie można mieć więcej niż 45 lat i nie mniej niż 13 lat. A więc można założyć Konto Mieszkaniowe nawet na jeden dzień przed 45. urodzinami.
Co, jeśli w trakcie oszczędzania na Koncie Mieszkaniowym odziedziczę dom lub mieszkanie? Czy tracę prawo do dopłat? Jeśli odziedziczenie mieszkania lub domu będzie miało miejsce podczas prowadzenia Konta Mieszkaniowego, to nie stracisz prawa do premii. Możesz również być właścicielem odziedziczonego mieszkania przed przystąpieniem do programu, o ile ten udział w mieszkaniu nie przekracza 50%.
Czy Konto Mieszkaniowe mogę założyć w dowolnym banku? Niestety nie. Umowę na prowadzenie Konta Mieszkaniowego możesz podpisać tylko z tym bankiem, który z kolei podpisze odpowiednią umowę o współpracy z BGK. W momencie, w którym piszę ten artykuł, Konto Mieszkaniowe oferują Bank Pekao oraz Alior Bank.
Czy małżeństwo może założyć dwa rachunki, a potem kupić razem mieszkanie? W ustawie nie ma żadnych zapisów, które wykluczałyby takie rozwiązanie. Środki z konta mieszkaniowego mogą być przeznaczone m.in. na nabycie prawa własności mieszkania, jednocześnie w ustawie prawo własności jest zdefiniowane również jako współwłasność.
Minimalny okres oszczędzania to 3 lata. Co się stanie, jeśli po upływie tych 3 lat przestanę wpłacać środki, ale w tym czasie nie kupię jeszcze mieszkania? Konto zostanie przekształcone w Lokatę Mieszkaniową. Lokata może być prowadzona przez okres 12 miesięcy, a po tym czasie można ją odnowić na kolejny rok. Ale można to zrobić nie więcej niż 4 razy, chyba że odnowienie lokaty następuje przed ukończeniem przez oszczędzającego 30 lat. W takim przypadku lokata jest odnawiana bez względu na liczbę poprzednich odnowień. Na lokacie nie jest naliczana już Premia Mieszkaniowa, Twoim zarobkiem będzie jedynie oprocentowanie, jakie oferuje bank.
Czy można założyć dwa Konta Mieszkaniowe, np. w dwóch różnych bankach? To by umożliwiało oszczędzanie więcej niż 2000 zł miesięcznie. Niestety nie jest to możliwe, każdy uczestnik programu może posiadać tylko jedno Konto Mieszkaniowe. Zatem preferencjami – głównie dopłatami do oferowanego przez bank oprocentowanie – mogą być objęte tylko maksymalnie 24 000 zł rocznie. Warto jednak pamiętać, że przez 10 lat na koncie można zgromadzić 240 000 zł, a to już całkiem poważna sumka.
Czy niepełnoletnia osoba może założyć konto? Tak, konto może założyć każda osoba, która ma ukończone 13 lat, ale dysponowanie środkami jest możliwe wyłącznie za zgodą przedstawiciela ustawowego. Prawdopodobnie to jedna z lepszych rzeczy, którą można zrobić dla dziecka – z okazji urodzin, Dnia Dziecka, czy innego święta, oprócz tradycyjnego prezentu, założyć z dzieckiem Konto Mieszkaniowe i wpłacać mu systematycznie pieniądze. W wieku dwudziestu kilku lat będzie już miało wkład własny na mieszkanie.
———————–
JAK ZAPEWNIĆ DZIECKU DOBRY FINANSOWY START W DOROSŁOŚĆ? Wystarczy 300 zł miesięcznie odkładane na przyszłość dziecka, żeby zagwarantować mu, że będzie milionerem. Ale gdzie odkładać? Jak odkładać? Odkrywam tajemnice obligacji przeznaczonych dla rodziców, o których mało kto wie. Sprawdzam opłacalność polis posagowych i planów systematycznego oszczędzania dla dzieci. Radzę jak zabrać się z głową za oszczędzanie na przyszłość naszych najdroższych członków rodziny. Jeśli kupisz i przeczytasz ten e-book – Twoje dziecko kiedyś Ci podziękuje.
———————–
Czy dziecko korzystające z programu będzie mogło odkupić nieruchomość od rodziców i skorzystać w pełni z programu? Nie, premia nie należy się, jeśli nabycie następuje od osoby zaliczanej do I grupy podatkowej, czyli małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów. Mieszkanie z użyciem pieniędzy z Konta Mieszkaniowego (a więc i premii) można kupić tylko na wolnym rynku.
Co w sytuacji, gdy założę Konto Mieszkaniowe, a potem wezmę ślub z osobą, która ma własną nieruchomość? Czy mogę za pieniądze z Konta Mieszkaniowego kupić za kilka lat inną? Wchodząc w związek małżeński, nie stajemy się automatycznie współwłaścicielami nieruchomości małżonka. A więc zawarcie małżeństwa z właścicielem nieruchomości nie powinno być podstawą do wykluczenia do otrzymania premii. Premia przysługuje, jeśli środki zgromadzone na koncie chcemy wydać zakup nieruchomości. Środki z programu mogą być przeznaczone na nabycie prawa własności, które jest również rozumiane jako współwłasność.
Czy prowadzenia Konta Mieszkaniowego jest darmowe? Tak, bank nie może pobierać od niego żadnych opłat ani prowizji. Nie ma więc opłaty za prowadzenie konta ani żadnych wymogów związanych z jego darmowością. Natomiast bank może pobrać 1% prowizji przy wypłaceniu przez klienta pieniędzy z konta
Jak długo mogę prowadzić Konto Mieszkaniowe? Konto może być prowadzone nie dłużej niż do dnia 31 marca roku następującego po upływie 10 lat. Po tym czasie środki zostaną przeksięgowane na lokatę mieszkaniową, na której nie obowiązuje premia mieszkaniowa.
Co wolno, a czego nie wolno po skorzystaniu z Konta Mieszkaniowego?
Na co dokładnie mogę wydać pieniądze z Konta Mieszkaniowego? Katalog tych rzeczy jest, niestety, ograniczony. Jest to budowa domu i jego wykończenie, zakup działki (lub jej części) w celu budowy na tej ziemi domu jednorodzinnego,
zakup mieszkania lub domu i jego wykończenie, wkład w inwestycję mieszkaniową kooperatywy mieszkaniowej (pod warunkiem, że jestem jej członkiem), nabycie spółdzielczego prawa do mieszkania lub domu, partycypacja w SIM (spółdzielni mieszkaniowej), remont lub przebudowa mieszkania lub domu wyłączonego z użytkowania
Co, jeśli w trakcie oszczędzania kupię nieruchomość np. za własne środki? Zakup nieruchomości w trakcie prowadzenia Konta Mieszkaniowego oznacza naruszenie warunków, na które się umówiłeś z państwem. Jeśli w czasie prowadzenia konta dojdzie do naruszenia warunków związanych z posiadaniem nieruchomości, bank prowadzący konto przeniesie środki znajdujące się na nim na rachunek bieżący (czyli na zwykły ROR). Naliczona premia przepadnie (czyli „wyparuje”), a od zysku wynikającego z oprocentowania pieniędzy przez bank, zostanie pobrany podatek Belki. Jeśli kupisz nieruchomość, to musisz poinformować o tym bank w ciągu 30 dni od nabycia prawa własności.
Co, jeśli wypłaciłem premię na budowę domu, ale ostatecznie nie doszło do inwestycji? To zależy, jak długo zwlekałeś z inwestycją. Oszczędzający ma 5 lat na rozpoczęcie budowy lub remontu, jeśli w tym czasie budowa nie zostanie rozpoczęta, to trzeba zwrócić premię do Rządowego Funduszu Mieszkaniowego.
Co, jeśli zakupioną za pieniądze m.in. z Konta Mieszkaniowego nieruchomość będę chciał sprzedać lub wynająć? Jeśli zrobisz to w ciągu pierwszych 3 lat od wypłaty premii, to premia będzie musiała zostać zwrócona. Pełną swobodę w dysponowaniu mieszkaniem odzyskujesz dopiero po upływie trzech lat od wydania pieniędzy z Konta Mieszkaniowego na zakup lub budowę swojego „gniazdka”. Jeśli za pieniądze z programu kupisz działkę pod budowę domu, to nie możesz jej sprzedać przez 5 lat. W innym wypadku będziesz musiał zwrócić otrzymaną premię.
Co, jeśli będę chciał zrezygnować z programu i wyciągnąć pieniądze? Od zgromadzonych środków zostanie pobrany nieuwzględniony wcześniej podatek Belki (od odsetek zarobionych z oprocentowania bankowego) i zostaną one przelane na zwykły rachunek. Premia mieszkaniowa nie zostanie Ci wypłacona.
Kto będzie weryfikował czy faktycznie nie posiadam nieruchomości przed przystąpieniem do programu?
Podczas zakładanie konta będziesz musiał podpisać oświadczenie o spełnianiu warunków programu. Oświadczenie składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Jeśli w czasie prowadzenia konta staniesz się właścicielem nieruchomości, to masz obowiązek poinformować o tym bank prowadzący konto w terminie 30 dni.
Co, jeśli po latach oszczędzania nie wydam pieniędzy na cel mieszkaniowy? Od Twoich zgromadzonych środków zostanie pobrany nieuwzględniony wcześniej podatek Belki i zostaną one przelane na zwykły rachunek. Premia mieszkaniowa nie zostanie wypłacona.
Czy uzbierane środki na koncie mieszkaniowym podlegają dziedziczeniu? Spadkobiercom przysługuje prawo do dziedziczenia uzbieranego kapitału zgodnie z obowiązującym prawem, natomiast sama premia mieszkaniowa dziedziczeniu nie podlega. Lepiej więc dożyć do momentu, w którym będziemy mogli w pełni skorzystać z pieniędzy (czyli z wpłaconego kapitału, odsetek dopisanych przez bank oraz premii dopisanej przez państwowych urzędników).
Czy jeśli inne banki zaproponują lepszą ofertę niż ten, w którym założyłem Konto Mieszkaniowe, to będę mógł swobodnie przenieść swoje środki? Tak, pieniądze zgromadzone na Koncie Mieszkaniowym można przenieść do innego banku bez żadnej opłaty, ale nie wcześniej niż po upływie 12 miesięcy od podpisania umowy. A więc z raz wybranym bankiem trzeba się „męczyć” co najmniej przez rok, nawet jeśli płaci nędzne odsetki.
Premia mieszkaniowa – ile można zarobić?
Jak obliczana jest premia mieszkaniowa? Do wyliczenia premii brany jest pod uwagę wskaźnik rocznej inflacji lub wskaźnik zmiany cen metra kwadratowego mieszkań. Pod uwagę brany jest wyższy z nich. Premia jest obliczana co miesiąc dla każdego miesiąca osobno od sumy wpłaconych pieniędzy. Wzór wygląda następująco:
S = K x W/12, gdzie: S – miesięczny składnik naliczeniowy, K – aktualna na ostatni dzień danego miesiąca kwota zgromadzona na koncie, W – wskaźnik premii mieszkaniowej.
Jeśli więc wskaźnik inflacji wyniesie 9,6% (i będzie wyższy od wskaźnika zmiany cen mieszkań), a Ty będziesz odkładać 1000 zł miesięcznie, to premia będzie wyglądać następująco:
S1 = 1000 x 0,096/12 = 8 zł
S2 = 2000 x 0,096/12 = 16 zł
S3 = 3000 x 0,096/12 = 24 zł
I tak dalej. Te kwoty zsumują się w ciągu 12 miesięcy do 624 zł. Premia nie jest więc liczona na sam koniec roku jako procent łącznej kwoty (12 000 zł), ale wyliczana co miesiąc od sumy dotychczasowych wpłat i doliczana do salda 15 marca roku następującego po roku kalendarzowym prowadzenia konta.
Skąd mam wiedzieć ile wynosi aktualnie moja premia? Czy środki co roku będą dopisywane do mojego kapitału? Bank, w którym prowadzisz Konto Mieszkaniowe, będzie prowadził zestawienie premii mieszkaniowych naliczanych za każdy rok, wraz ze wskazaniem aktualnej kwoty tej premii. Z ustawy nie wynika, w jaki sposób klient będzie miał dostęp do informacji o uskładanej kwocie i o premii (zapewne będzie to wiadomość dostępna w serwisie internetowym banku). Premia będzie wypłacana wraz z kapitałem na koniec oszczędzania, gdy oszczędzający będzie chciał przeznaczyć pieniądze na cel mieszkaniowy.
Jak mogę wypłacić środki po zakończeniu oszczędzania? Do wypłacenia środków niezbędne będzie złożenie dyspozycji wypłaty środków. Jeśli kupujesz dom lub mieszkanie, to pieniądze nie trafią bezpośrednio do Ciebie, ale na rachunek sprzedającego lub spółdzielni mieszkaniowej (w przypadku mieszkania spółdzielczego). Jeśli środki chcesz przeznaczyć na budowę domu, to środki trafią na Twoje konto po przedstawieniu kopii decyzji pozwolenia na budowę.
Czy za wypłatę środków z banku po zakończeniu programu, płacę jakąś prowizję? Tak, z tytułu wypłaty premii mieszkaniowej bank prowadzący konto pobiera prowizję odpowiadającą 1% tej premii. Prowizję pobiera się przez jej potrącenie z wypłacanej premii mieszkaniowej.
Czy premia mieszkaniowa uchroni mnie przed wzrostem cen mieszkań? Wbrew pozorom – niekoniecznie. To zależy od tego, gdzie planujesz kupić swoją nieruchomość. Wskaźnik zmiany cen mieszkań obliczany jest dla całej Polski, a więc uwzględnia również te miasta, gdzie ceny mieszkań rosną powoli. Ceny mieszkań np. w Warszawie będą prawdopodobnie rosły szybciej niż średnia dla całego kraju. A więc planując zakup mieszkania w Warszawie, trzeba się liczyć z tym, że naliczone premie mogą nie pokryć całości wzrostu cen w ciągu np. 10 lat (o ile tak długo będziesz oszczędzać).
Jak sumuje się premia z oprocentowaniem bankowym? Oprocentowanie bankowe i premia są naliczane osobno, premia naliczana jest tylko od zgromadzonego kapitału. W przypadku premii nie działa procent składany. Oprocentowanie bankowe działa na takich samych zasadach jak w przypadku standardowego konta oszczędnościowego.
Kiedy dokładnie wypłacana jest premia? Premia wypłacana jest na sam koniec okresu oszczędzania. W czasie oszczędzania bank będzie prowadził rejestr premii, a więc oszczędzający będzie wiedział, ile premii do tej pory uzbierał.
Czy w tym roku przysługuje premia mieszkaniowa? W ustawie mamy następujący zapis:
„Premia mieszkaniowa przysługuje, w przypadku gdy została naliczona co najmniej 3 razy, z pominięciem naliczenia za pierwszy rok kalendarzowy prowadzenia konta, jeżeli w roku tym konto było prowadzone przez okres krótszy niż 9 miesięcy.”
Oznacza to, że konto musi być prowadzone przez pełne 3 lata, żeby premia się zaliczyła. Rok 2023 do tego okresu się nie zalicza, bo pozostało mniej niż 9 miesięcy do zakończenia roku.
Różne są jednak interpretacje dotyczące tego, czy premia za 2023 w ogóle zostanie przyznana. Skonsultowałam to z dwoma bankami, które obecnie oferują Konto Mieszkaniowe, czyli z Pekao oraz Alior Bankiem. W obu bankach uzyskałam informację, że premia w 2023 roku w ogóle nie przysługuje.
Sama jednak nie mam 100% pewności, jak należy interpretować ten zapis. Jeśli ktoś z Was planuje w najbliższym czasie otworzyć Konto Mieszkaniowe, to koniecznie zapytajcie, czy za ten rok przysługuje premia. To bardzo istotna kwestia, bo inflacja w tym roku może wynieść ok. 12% zgodnie z projekcją NBP, a więc wartość premii może być wysoka.
Dajcie też znać w komentarzach, jak interpretujecie ten zapis oraz jaką informację przekazał Wam bank.
Masz inne pytania? Pisz na monika.madej@subiektywnieofinansach.pl albo na kontakt@subiektywnieofinansach.pl. Być może – jeśli będzie potrzeba – przygotuję kolejny FAQ.
————
RANKING LOKAT – GDZIE DZIŚ DOSTANIESZ NAJLEPSZY PROCENT?
Obawiasz się inflacji? Zastanawiasz się, co zrobić z pieniędzmi? Sprawdź „Okazjomat Samcikowy” – to aktualizowane na bieżąco rankingi lokat, kont oszczędnościowych, a także kont osobistych, rachunków firmowych i kart kredytowych. Wszystkie tabele znajdziesz w zakładce „Rankingi” w na stronie głównej www.subiektywnieofinansach.pl. Zacznij zarabiać w bankach!:
>>> Tutaj ranking najwyżej oprocentowanych depozytów
>>> Tutaj ranking najlepszych kont oszczędnościowych
————
POSŁUCHAJ NASZYCH PODCASTÓW:
Ekipa „Subiektywnie o Finansach” co środę publikuje nowy odcinek podcastu „Finansowe Sensacje Tygodnia” (w skrócie: FST). Rozmawiamy o tym, co nas zbulwersowało albo zaintrygowało w minionym tygodniu, i zapowiadamy przyszłe sensacje wokół naszych portfeli. Do tej pory ukazało się 150 odcinków podcastu, zaprosiliśmy też kilkudziesięciu gości.
Poza cotygodniowym podcastem możesz też posłuchać tekstów z „Subiektywnie o Finansach” czytanych przez ich autorów – w każdy piątek nowy odcinek. Ten cykl podcastowy nazywa się „Subiektywnie o Finansach do słuchania” (w skrócie: SDS). Wszystkie podcasty znajdziesz pod tym linkiem, a także na wszystkich popularnych platformach podcastowych w tym Spotify, Google Podcast, Apple Podcast, Overcast, Amazon Music, Castbox, Stitcher)
————
ZOBACZ NASZE WIDEOFELIETONY:
Zasubskrybuj kanał „Subiektywnie o Finansach” na Youtubie – w każdym miesiącu nagrywamy co najmniej dwa gorące wideokomentarze albo wideoporadniki, a także zapisy webinarów poświęconych inwestowaniu.
zdjęcie tytułowe: Mark Potterton/Unsplash