11 września 2019

Czy bankowiec zawsze ma prawo zrobić ksero dowodu osobistego? Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych stanął po stronie klientów!

Czy bankowiec zawsze ma prawo zrobić ksero dowodu osobistego? Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych stanął po stronie klientów!

Jeśli nie pozwolimy bankowi skserować lub zeskanować dokumentu tożsamości, nie założymy konta czy lokaty. Bankowcy powołują się na ustawę Prawo bankowe oraz „przychylną” w tej sprawie decyzję Generalnego Inspektora Danych Osobowych. Ale jego następca prawny – Prezes urzędu Ochrony Danych Osobowych – ma w tej kwestii inne zdanie. Czy banki zmienią praktyki?

Pan Zbigniew postanowił otworzyć konto w jednym z banków (w tej historii nie ma znaczenia, w którym, a ciekawskich odsyłam do źródła). Wypełnił wniosek na stronie internetowej, a następnie poszedł do oddziału podpisać umowę. Klienta poproszono o okazanie dowodu osobistego celem weryfikacji tożsamości. Pani, która go obsługiwała, nagle podeszła do kserokopiarki i oznajmiła, że teraz skopiuje jego dowód osobisty.

Zobacz również:

To było dla mojego czytelnika nie do przyjęcia. Wcześniej pracował u operatora telefonii komórkowej i też kserował dowody osobiste klientów, ale – jak podkreśla – przed kopiowaniem musiał uzyskać pisemną zgodę klienta na taką czynność. Jeśli ktoś się nie zgodził, pan Zbigniew robił po prostu odpis dokumentu.

Tym razem – otwierając rachunek bankowy – to pan Zbigniew znalazł się w roli klienta i nie pozwolił na wykonanie kserokopii dowodu. Przedstawiciel banku oznajmił, że wobec tego nie może podpisać z nim umowy o prowadzenie konta. Na jakiej podstawie? Klientowi (in spe) zacytowano fragment bankowego regulaminu:

„Bank jest uprawniony do sporządzania kserokopii lub skanu dokumentu tożsamości posiadacza rachunku (…), a posiadacz rachunku (…) jest zobowiązany do umożliwienia dokonania tej czynności”

Przeczytaj też: Gdy bank prosi cię o wysłanie e-mailem skanu dowodu osobistego. Czy możesz zamazać niektóre dane?

Przeczytaj też: W punkcie obsługi telekomu chcą ci kserować dowód osobisty? Nie pozwól na to! Użyj tego argumentu

Sprawa z kopiowaniem dokumentów tożsamości przez różne instytucje wraca jak bumerang. Historia pana Zbigniewa to tylko przykład opisywanych przez nas spraw. Klienci się przed tym bronią, bo dbają o bezpieczeństwo swoich danych.

Banki odbijają piłeczkę twierdząc, że bez kserokopii czy skanu nie mogą otworzyć konta i powołują się na wewnętrzne regulaminy. Żeby rozładować nieco napięcie, proponują klientom – którzy dostarczają skan dowodu online – by zamazali niektóre dane lub dopisali w programie graficznym na dokumencie np. „celem założenia konta”.

Prezes UODO staje po stronie klientów

W tej drażliwej sprawie postanowił wypowiedzieć się prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO). Banki stoją na stanowisku, że mogą kopiować dokumenty tożsamości klientów, a ma im na to pozwalać art. 112b ustawy Prawo bankowe, który brzmi:

„Banki mogą przetwarzać dla celów prowadzonej działalności bankowej informacje zawarte w dokumentach tożsamości osób fizycznych”

Ale zdaniem Prezesa UODO, ten zapis nie pozwala bankom wykonywać kserokopii i skanów dowodów osobistych klientów, żeby np. założyć konto bankowe lub zbadać zdolność kredytową klienta.

„Sporządzenie kopii dowodów tożsamości jest legalne jedynie wtedy, kiedy wynika to wprost z przepisów rangi ustawy. Tymczasem art. 112b Prawa bankowego pozwala przetwarzać do celów prowadzonej działalności bankowej informacje zawarte w dokumentach tożsamości osób fizycznych. Przepis ten nic nie mówi o tym, że banki mogą sporządzać kopie dowodów tożsamości

W 2013 r. w podobnej sprawie wypowiedział się Generalny Inspektor Danych Osobowych (poprzednik prawny UODO), który rozpatrywał skargę klienta banku. Klient się przeprowadził i chciał zaktualizować dane (miejsce zamieszkania) w systemie bankowym. Bank zażądał kserokopii dowodu osobistego. GIODO uznał wówczas, że wykonanie kopii dowodu osobistego przez bank jest dopuszczalne. Jednak Prezes UODO uważa, że tamta decyzja (sygn. DOLIS/DEC-211/13) opiera się na nieobowiązujących obecnie przepisach prawnych. I dodaje:

„Ponadto sporządzanie kopii dokumentów tożsamości ułatwia ich wykorzystywanie do innych celów przez podmioty nieupoważnione, w tym do kradzieży tożsamości”

Przeczytaj też: Imię i nazwisko, PESEL, dowód osobisty, adres zamieszkania, wizerunek… Czym jest kradzież tożsamości? I jak się przed nią obronić?

Przeczytaj też: Nawet dwa lata odsiadki za produkcję i sprzedaż tzw. dokumentów kolekcjonerskich. To cios w wyłudzających kredyty. Ale czy skuteczny?

Kiedy dowód można skopiować?

W wyjątkowych sytuacjach UODO dopuszcza możliwość skopiowania np. dowodu osobistego.

„Podstawę do sporządzania kopii dokumentów tożsamości stanowią przepisy ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmowi. Z tym, że jest to możliwe w określonych w tej ustawie przypadkach takich jak np. przeprowadzanie transakcji okazjonalnej o równowartości 15.000 euro lub większej albo przypadkach, gdy zachodzi podejrzenie prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu”

Podsumowując: Prezes UODO stoi na stanowisku, że ustawa daje bankom prawo do przetwarzania danych osobowych widniejących na dokumentach tożsamości, ale nie do ich kopiowania. W praktyce banki powinny robić odpisy z dowodów osobistych. Właśnie tego domagał się pan Zbigniew, ale bank nie dał się przekonać i w ten sposób stracił potencjalnego klienta. Ciekaw jestem czy stanowisko Prezesa UODO w sprawie kopiowania dokumentów wezmą sobie do serca bankowcy. Dawajcie znać na maciej.bednarek@subiektywnieofinansach.pl.

Źródło zdjęcia: Pixabay.com

Subscribe
Powiadom o
18 komentarzy
Oldest
Newest Most Voted
Inline Feedbacks
Zobacz wszystkie komentarze
Don Q.
5 lat temu

jest to możliwe w określonych w tej ustawie przypadkach takich jak np. przeprowadzanie transakcji okazjonalnej o równowartości 15.000 euro lub większej — czyli konto założyć bez skanowania dowodu będzie można, ale potem przy próbie zrobienia przelewu na 66 kzł okaże się, że trzeba iść do banku, by sporządzić kopię dokumentu tożsamości? To ja osobiście wolę już, żeby mi skanowali od razu. Dodam jeszcze, że wg tych przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu nie pomaga rozbicie transakcji na mniejsze, wiec jeśli np. ktoś co miesiąc po otrzymaniu wypłaty na swoje konto przesyła 10 kzł na konto małżeńskie, to ten… Czytaj więcej »

Kusio
5 lat temu
Reply to  Don Q.

Nie chodzi czasem o jednorazową transakcję? Gdyby chodziło o sumy to byśmy mieli zapis: „…transakcji okazjonalnych…”.

Don Q.
5 lat temu
Reply to  Kusio

http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180000723/U/D20180723Lj.pdf
Art. 35. 1. Instytucje obowiązane stosują środki bezpieczeństwa finansowego w przypadku: […] przeprowadzania transakcji okazjonalnej: a) o równowartości 15000 euro lub większej, bez względu na to, czy transakcja jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja, czy kilka operacji, które wydają się ze sobą powiązane […]” — powtarzane operacje przelewu ze swojego konta na inne (np. małżeńskie) mogą się wydawać ze sobą powiązane…

Kusio
5 lat temu
Reply to  Don Q.

Dzięki. Czytając cały artykuł, a nie tylko fragment, sprawa jest jasna.

Jakub
5 lat temu

Dzisiaj w banku T-mobile chciałem zamknąć konto. I co, musieli najpierw zeskanować mój dowód osobisty. Jak im powiedziałem że się nie zgadzam to stwierdzili że nie mogą mnie obsłużyć.
Czyli oznacza to że jak bym się nie godził na zeskanowanie dowodu osobistego to bym musiał mieć konto w tym banku do końca życia.
Skargę wysłałem w tym temacie do UODO.

~marcin
5 lat temu
Reply to  Jakub

Można też wypowiedzieć umowę pisemnie, przesyłając wypowiedzenie listem poleconym (najlepiej za zwrotnym potwierdzeniem odbioru).

Don Q.
5 lat temu
Reply to  ~marcin
Jakub
5 lat temu
Reply to  Don Q.

W bankowości mobilnej nie mogłem wypowiedzieć bo miałem zablokowany do niej dostęp. Nie korzystałem z konta już z jakieś 5 lat i w międzyczasie się zmieniła metoda logowania (czy jakoś tak) i trzeba było telefonicznie odblokować dostęp do konta, czego za wczasy nie zrobiłem. Infolinia natomiast mnie nie mogła już uwierzytelnić bo nie mają mojego nowego skanu dowodu i odsyłali mnie do oddziału fizycznego. Infolinia informowała mnie że z wypowiedzeniem listem też może być problem, ale tu nie jestem pewien czy by bank mógł nie przyjąć takiego wypowiedzenia.

Dawid
5 lat temu

Odbiłem się od Millennium właśnie z tego powodu. Chciałem założyć konto, a oni zeskanować mój dowód. Podziękowałem i wyszedłem.

Michal
5 lat temu

W moim przypadku bank bank na A odmówił zamknięcia konta bo nie zgodziłem się na skanowanie dowodu. Konto otwarte przez infolinie przelewem autoryzacyjnym. Zamkniecie niemożliwe jeśli nie zeskanują dowodu

Maria
5 lat temu

Dzień dobry.
Po 14 lipca chciałam założyć konto w GetinBanku w Radomiu, ale pracownik chciał mi skserować dowód. Odmówiłam od razu… i po krzyku. Dlaczego banki nie szanują przepisów? Mam jeszcze w Paribasie, tam jakiś czas mi skserowano (przed nową ustawą), a teraz czepiają się mnie podszywcy od pożyczek, a także fałszywy komornik — bez wczesnego powiadomienia listownego — dowiedziałam się od pracownika placówki. Napisałam już skargę, lecz tą sprawą nękają mnie od dwóch lat. I to ma być RODO?!

Konrad
4 lat temu

Złożyłem wniosek na kredyt hipoteczny do banku BNP Paribas we Wrocławiu. Celowo nie umieściłem we wniosku kserokopii dowodów (mojego i żony). Zostaliśmy wezwani przez bank do uzupełnienia tego braku. Próbowaliśmy osobiście w siedzibie banku przy ulicy Swobodnej wyjaśnić sprawę (żona pracuje w innym banku i zajmuje się zawodowo sprawami AML, więc odpowiednią wiedzę posiadamy), ale bank stał na twardym stanowisku, że jak nie ma skanu dokumentów, to nasz wniosek zostanie odrzucony.

Arkadiusz
4 lat temu

Czy w banku francuskim też mogę egzekwować,nie kserowania mego dowodu tożsamości

Doradca Online CHRONpesel
3 lat temu

Witajcie!
Jestem Doradcą Online serwisu chronPESEL.pl wchodzącego w skład Kaczmarski Group.
Chętnie odpowiem na wszelkie Wasze pytania dotyczące tej usługi i zabezpieczenia Waszych danych osobowych.
Pytania możecie zostawiać w komentarzach pod wpisem lub w wiadomościach prywatnych.

Pozdrawiam
Marek
Doradca Online Kaczmarski Group

Dagmara
3 lat temu

Jak taka usługa wygląda?

hahaah
3 lat temu

W banku spółdzielczym i credit Agricole odmówili mi założenia lokaty, z powodu braku mojej zgody na ksero dowodu.Panie wielce zaskoczone, podały podstawe prawna art 34 ust 4 ustawy o praniu pieniedzy. Powiedziałam im , zeby przeczytały sobie stanowisko Urzedu och D osob, wyszlam i trzasnełam drzwiami. Jak bedziecie likwidowac konta i wybierac kase to sie sie szybko naucza praw klienta- no cash, no bank i tyle, oczywiscie skarga do UODO napisałam

Konrad
3 lat temu

No niestety normą jest, że banki interpretują prawo po swojemu i na swoje potrzeby…. Niestety nasze instytucje państwowe są słabe, żeby zmusić banki do przestrzegania prawa…

Anonim
2 lat temu

I nie tylko banki, bo skok skok-i też..

Subiektywny newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślę ci powiadomienie o najważniejszych tematach dla twojego portfela. Otrzymasz też zestaw pożytecznych e-booków. Dla subskrybentów newslettera przygotowuję też specjalne wydarzenia (np. webinaria) oraz rankingi. Nie pożałujesz!

Kontrast

Rozmiar tekstu